Bệnh Hysteria: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Bệnh Hysteria thường dễ phát sinh ở những người trẻ tuổi đặc biệt người có tinh thần yếu. Vậy nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh Hysteria như thế nào?
Nguyên nhân gây ra bệnh Hysteria
Nguyên nhân chủ yếu của bệnh Hysteria thường là do chấn thương tâm thần, đặc biệt là những trạng thái cảm xúc mạnh mẽ như sự kinh hoàng, tức giận quá mức, hoặc thất vọng nặng nề. Bệnh thường xuất hiện trong khoảng thời gian ngắn sau khi bệnh nhân trải qua chấn thương tâm lý, tuy nhiên, có những trường hợp khó xác định chính xác nguyên nhân chấn thương, đặc biệt là khi bệnh tái phát. Ví dụ, bệnh nhân có thể trải qua cơn kích động sau khi trải qua một trận đánh bom, hoặc sau khi chạm vào mảnh bom mìn, hoặc khi trượt chân gây chảy máu. Đôi khi, bệnh Hysteria có thể xuất hiện do các yếu tố thúc đẩy không liên quan trực tiếp đến chấn thương cấp tính hay mạn tính.
Bệnh Hysteria thường dễ phát sinh ở những người trẻ tuổi, đặc biệt là những người có các yếu tố như tinh thần yếu, thiếu kiểm soát, thích được chăm sóc, thiếu tự chủ, thích phô trương, chịu đựng kém, và thiếu lý tưởng sống. Ngoài ra, bệnh cũng có thể xuất hiện ở những người có các đặc điểm như thần kinh yếu, loại hình thần kinh nghệ sĩ, hoặc phần hoạt động lý trí giảm sút và phần hoạt động bản năng được tăng cường. Các yếu tố khác như tình trạng nhiễm khuẩn, nhiễm độc, suy dinh dưỡng, chấn thương sọ não cũng có thể ảnh hưởng và làm suy yếu hệ thần kinh. Nếu những yếu tố này tác động mạnh hoặc kéo dài, có thể gây suy yếu vỏ não, từ đó gây ra bệnh Hysteria.
Triệu chứng bệnh Hysteria
Giảng viên Cao đẳng Y Dược TP.HCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Triệu chứng lâm sàng của bệnh Hysteria rất đa dạng, bao gồm mệt mỏi hụt hơi, khó thở, đau nhức, nhưng không có bằng chứng vật lý xác đáng. Biểu hiện tâm thần như khóc cười, sợ hãi vô cớ, la hét, mất hay tăng cảm giác cũng khá rõ rệt. Nhìn chung, có đặc điểm là xuất hiện có liên quan trực tiếp với chấn thương tâm thần, có phần giống như nhưng cũng khác biệt so với các triệu chứng của các bệnh thực thể. Bệnh lý thường thể hiện qua các cơn hysteria, rối loạn vận động, rối loạn cảm giác, rối loạn giác quan và rối loạn tâm thần.
- Cơn hysteria: Biểu hiện bằng cơn co giật hay cơn vật vã, thường xảy ra do tác động trực tiếp của chấn thương tâm lý. Các cơn co giật có tính chất đa dạng và không định hình như trong cơn động kinh. Bệnh nhân thường thực hiện nhiều động tác không tự ý như đập chân tay xuống sàn, vùng vẫy chân tay, uốn cong người, gào thét, và một số hành động tự phát khác. Thời gian cơn hysteria thường kéo dài khoảng 15 – 20 phút, đôi khi có thể kéo dài hàng giờ, và thường tăng dần khi bệnh nhân được chú ý và quan tâm.
- Rối loạn vận động: Bệnh nhân có thể trải qua nhiều loại rối loạn vận động khác nhau như lắc đầu, nháy mắt, gật đầu, múa giật, múa vờn, v.v. Triệu chứng thường gặp nhất là run, nhưng tính chất run không đồng đều, có thể run một phần cơ thể hoặc toàn bộ cơ thể, và có thể giảm khi không chú ý và tăng lên khi chú ý.
- Rối loạn cảm giác: Bệnh nhân thường mất hoặc giảm cảm giác đau. Sự mất cảm giác này khác biệt với tình trạng mất cảm giác thực thể, nơi vùng mất cảm giác không phản ánh đúng khu vực phân phối của rễ và dây thần kinh cảm giác. Triệu chứng thường là mất cảm giác kiểu “bít tất tay” hoặc “bít tất chân” ở một nửa người.
- Rối loạn giác quan: Bệnh nhân có thể gặp tình trạng mù mắt và mù xảy ra đột ngột, nhưng đáy mắt vẫn bình thường khi kiểm tra, và phản xạ của đồng tử mắt với ánh sáng vẫn bảo toàn. Bệnh nhân cũng có thể trải qua lưỡng thị hoặc đa thị do bệnh hysteria. Ngoài ra, mất vị giác và khứu giác cũng là triệu chứng thường gặp do bệnh hysteria.
- Rối loạn tâm thần: Bệnh nhân thường có các biểu hiện như quên, trốn nhà, rối loạn cảm xúc và rối loạn tư duy. Chứng quên thường biến đổi mỗi ngày và tùy theo người tiếp xúc, khi tỉnh, bệnh nhân không thể nhớ lại thông tin đã xảy ra. Tình trạng quên này thường không kéo dài và có thể hoàn toàn hồi phục. Trốn nhà là khi bệnh nhân rời khỏi nhà hoặc nơi làm việc với một mục đích nhất định, nhưng vẫn duy trì sinh hoạt cá nhân và giao tiếp bình thường. Rối loạn tư duy thường thể hiện qua các dạng như: trình bày bệnh tật để thu hút sự chú ý, lời nói xuống trầm kèm theo điệu bộ kịch tính, trí tưởng tượng phong phú và sáng tạo câu chuyện hấp dẫn, thích phô trương và có nhiều hành vi tự phát.
Cách điều trị bệnh Hysteria
Chuyên gia tâm lý tại các trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho biết: Để điều trị bệnh hysteria, quá trình chăm sóc bệnh nhân yêu cầu một khám bệnh lý chuyên khoa nội và thần kinh toàn diện. Điều này là quan trọng vì 25-50% số bệnh nhân có khả năng phát triển các bệnh nội khoa hoặc thần kinh khác sau đó. Bệnh nhân thường rất nhạy cảm đối với các phương pháp điều trị ám thị, ví dụ như sử dụng nước muối sinh lý trong việc chăm sóc mắt cho bệnh nhân “mù”, có thể mang lại kết quả tích cực. Do đó, quá trình điều trị chủ yếu tập trung vào giảm nhẹ triệu chứng thông qua liệu pháp ám thị khi bệnh nhân tỉnh táo, thông qua sự giải thích lời nói để họ có thể hiểu rõ hơn về bản chất của tình trạng bệnh.
Có thể kết hợp những biện pháp bổ trợ như sử dụng thuốc kích thích, châm cứu, điện châm, xoa bóp, bấm huyệt, và nhiều phương pháp khác. Những biện pháp này có thể giúp giảm triệu chứng rối loạn vận động, cảm giác, và giác quan. Trong trường hợp không có hiệu quả, liệu pháp ám thị có thể được áp dụng trong giấc ngủ thôi miên, tạo ra trạng thái ức chế không hoàn toàn của vỏ não, giúp bệnh nhân ngủ mà vẫn tiếp tục tiếp thu lời ám thị của bác sĩ.
Ngoài ra, ngoài liệu pháp tâm lý, điều trị cũng có thể bao gồm các biện pháp hỗ trợ khác, điều chỉnh hoạt động thần kinh thông qua việc sử dụng các loại thuốc phù hợp, kèm theo các liệu pháp giải trí và lao động. Rất quan trọng là việc rèn luyện nhân cách, đặc biệt là ở những bệnh nhân có nhân cách yếu. Do đó, để đạt được kết quả tốt nhất, việc duy trì liệu pháp tâm lý lâu dài là quan trọng, giúp bệnh nhân nhận ra nhược điểm của bản thân và hỗ trợ họ vượt qua mặt tiêu cực, đồng thời tập trung vào việc kiểm soát cảm xúc và hành vi.
Tổng hợp từ Vinmec bởi ytevietnam.edu.vn