Gỏi cá còn gọi là cây đinh lăng là một loài cây quen thuộc với người dân hiện nay . Hãy cùng giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM tìm hiểu về loài cây này trong bài viết sau đây!
- Công dụng của vị thuốc YHCT Sâm Ngọc Linh đối với sức khỏe
- Kim tiền thảo điều trị sỏi thận: Quý mà không hiếm?
- Bài thuốc Y học cổ truyền từ nhân trần thanh nhiệt, chữa bệnh hiệu quả
Định danh của cây Gỏi cá
Dược sĩ Văn bằng 2 Cao đẳng Dược Hà Nội cho biết: Gỏi cá còn có tên là cây gỏi cá, nam dương sâm tên khoa học là Polyscias fruticosa, Panax fruticosum, Panax fruticosus là một loài cây nhỏ thuộc chi Gỏi cá (Polyscias) của Họ Ngũ gia bì (Araliaceae). Cây Gỏi cá được trồng với nhiều mục đich như: làm cảnh, thức ăn hay được sử dung trong các bài thuốc Đông Y.
Cây Gỏi cá nhỏ, chỉ cao từ 1-2 mét. Lá kép và chẻ khía, mọc so le. Bên cạnh đó lá chét có răng cưa nhọn. Hoa Gỏi cá màu lục nhạt ho và chúng có quả dẹt, quả có màu trắng bạc.
Gỏi cá được dùng với chủ yếu là phần lá và rễ Giỏi cá. Lá Giỏi cá được hái, sử dụng quanh năm. Rễ Gỏi cá được thu hái vào mùa đông, ở những cây đã có từ 4-5 tuổi trở lên, rễ mới có nhiều hoạt chất tốt. Khi đào lấy rễ, rửa sạch, cắt bỏ phần rễ sát với góc thân. Rễ nhỏ thì sử dụng cả, nếu rễ to thì sử dụng phần vỏ rễ.
Thành phần dược liệu có trong Gỏi cá
Giảng viên Cao đẳng Y Dược Hà Nội chia sẻ: Nhựa trong thân và rễ (củ) Gỏi cá có một số alcaloit, glucoside, saponin, tannin, flavonoid, vitamin B1 một số axit amin tối cần thiết trong đó có lysin, cystein và methionin …và một số chất vi lượng khác.
Theo kết quả nghiên cứu của một số khoa dược lý, dược liệu và giải phẫu bệnh lý Viện Y học quân sự Việt Nam, chiết xuất Gỏi cá có những tác dụng sau:
- Tăng sức dẻo dai của cơ thể tương tự như nhân sâm, tam thất và một số cây khác cùng họ,
- Giảm trương lực cơ tim, làm tim co bóp chậm, huyết áp giảm,
- Tăng cường hô hấp về biên độ và tần số,
- Làm tăng co bóp tử cung nhẹ,
- Tác dụng lợi niệu,
- Tăng sức đề kháng của chuột đối với tác hại của bức xạ siêu cao tần, tác dụng kéo dài hơn Ngũ gia bì, Đương qui, Ba kích,
- Ngô ứng Long và Xavaev nhận thấy cây thuốc có tác dụng tốt đối một số nhà du hành vũ trụ khi luyện tập trong tư thế tĩnh, đầu dốc ngược, do đó một số nhà nghiên cứu Nga gọi là “Thuốc sinh thích nghi” (adaptogen) và đã được sử dụng trong chương trình vũ trụ Intercosmos. Viên bột rễ làm tăng khả năng chịu đựng của bộ đội, vận động viên thể dục, thể thao trong một số nghiệm pháp gắng sức cũng như luyện tập.
Dược liệu Gỏi cá có nhiều công dụng trong cuộc sống
Những cách sử dụng Gỏi cá trong đời sống và y học
* Lá Gỏi cá
Được hái, sử dụng quanh năm. Người ta thường sử dụng lá như là loại rau ăn kèm, đặc biệt khi ăn gỏi cá. Nhiều bà mẹ đã phơi khô lá Gỏi cá để lót gối hoặc trải giường cho con nằm để tạo mùi thơm, chống giật mình và giấc ngủ tốt.
* Rễ Gỏi cá
Thái nhỏ, phơi khô chỗ râm mát, thoáng gió để bảo đảm mùi thơm của dược liệu và bảo đảm hoạt chất của rễ. Khi sử dụng, để nguyên hoặc tẩm rượu gừng 5% rồi sao qua, tẩm thêm 5% mật ong, sao vàng thơm.
Rễ Gỏi cá sau đó có thể sử dụng:
- Ngâm rượu,
- Tán làm thuốc bột và thuốc viên,
- Thuốc hãm,
- Thuốc cao Gỏi cá.
* Một số đơn thuốc có Gỏi cá
Gỏi cá được sử dụng phối hợp trong một số đơn thuốc:
- Trị liệt dương, di tinh, mộng tinh
- Trị nóng sốt lâu ngày,
- Trị bệnh viêm gan mạn tính,
- Trị bệnh thiếu máu,
- Trị đau nhức tay chân, phong thấp,
- Phụ nữ tắc sữa, giúp tăng lượng sữa cho con bú,
- Ho viêm mãn tính.
Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo!
Nguồn: ytevietnam.edu.vn
Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bác sĩ Phùng Mạnh Cường Bác sĩ Phùng Mạnh Cường