Liên nhục, (Semen Nelumbinis)hay hạt sen, không chỉ là một phần của vẻ đẹp thanh tao của hoa sen mà còn là một vị thuốc quý và nguồn thực phẩm bổ dưỡng với lịch sử sử dụng lâu đời trong y học cổ truyền và ẩm thực Á Đông.
Một số đặc điểm tự nhiên của Liên nhục
Hạt sen được hình thành từ hoa sen, mỗi đài sen chứa khoảng 20 hạt. Khi còn tươi, hạt có màu xanh và hình bầu dục, bên trong chứa tâm sen. Liên nhục chứa một lượng lớn các chất dinh dưỡng quan trọng. Trong 100g hạt sen khô có khoảng 350 calo, 63-68g carbohydrate, 17-18g protein và chỉ 1,9-2,5g chất béo. Ngoài ra, nó còn cung cấp nước (13%) và các khoáng chất như natri, kali, canxi và phốt pho. Thành phần dinh dưỡng phong phú này làm cho hạt sen trở thành một nguồn năng lượng tốt và có lợi cho sức khỏe tổng thể.
Công dụng theo y học cổ truyền
Theo Đông y, Liên nhục có nhiều công dụng hữu ích.
– Liên nhục được dùng để chữa mộng tinh, di tinh, trị lo âu và mất ngủ, cầm tiêu chảy, thúc đẩy tiêu hóa, giúp ăn ngon miệng và giảm đầy hơi.
– Cung cấp năng lượng, hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa và tốt cho sức khỏe răng miệng.
– Đặc biệt, đối với trẻ em, hạt sen giúp bồi bổ sức khỏe, tăng cảm giác thèm ăn, hỗ trợ tiêu hóa, trị mồ hôi trộm và bổ sung canxi.
– Đối với phụ nữ mang thai, nó giúp ổn định đường huyết, tốt cho tim mạch, an thai, ngăn ngừa tiêu chảy, cải thiện giấc ngủ và tăng cường miễn dịch, đồng thời hỗ trợ phát triển hệ thần kinh và não bộ của thai nhi.
Công dụng theo y học hiện đại
Y học hiện đại cũng đã chứng minh nhiều lợi ích của Liên nhục.
– Hạt sen chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp ngăn chặn gốc tự do và kiểm soát bệnh mãn tính.
– Kaempferol trong hạt sen có đặc tính chống viêm, giúp giảm đau do viêm khớp.
– Glycoside và hương thơm dịu nhẹ có tác dụng an thần, cải thiện giấc ngủ.
– Enzyme L-isoaspartyl methyltransferase có khả năng sửa chữa protein bị hư hỏng, chống lão hóa.
– Ngoài ra, hạt sen còn có tác dụng chống thiếu máu cục bộ, giảm huyết áp và ổn định tim mạch.
Liều dùng và cách sử dụng:
Liều dùng thông thường của Liên nhục là 10-30g mỗi ngày. Hạt sen có thể dùng tươi hoặc khô, chế biến thành nhiều món ăn như chè, cháo, món ninh, hầm, hoặc dùng dưới dạng thuốc sắc, thuốc hoàn, thuốc tán theo chỉ dẫn.
Các bài thuốc kinh nghiệm
Dân gian có nhiều bài thuốc sử dụng Liên nhục để điều trị các chứng bệnh khác nhau.
– Bài thuốc chữa đau đầu dai dẳng do hư hỏa kết hợp Liên nhục với nhiều vị thuốc khác.
– Bài thuốc chữa tự ra mồ hôi sử dụng Liên nhục cùng lá dâu tằm và sâm đại hành.
– Bài thuốc chữa đi cầu ra máu do nhiệt có hạt sen sao và xuyên tâm liên.
– Ngoài ra, Liên nhục còn được dùng trong các bài thuốc chữa mộng tinh và mồ hôi nhiều ở trẻ em.
Lưu ý khi sử dụng:
Các bác sĩ Y hoc cổ truyền khuyến cáo người bị táo bón không nên dùng Liên nhục. Việc sử dụng quá nhiều có thể gây táo bón, đầy bụng và khó tiêu. Do đó, cần tuân thủ liều lượng và tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế khi cần thiết.