Nguyên nhân gây ra các bệnh tâm thần thường gặp
Bệnh tâm thần do nhiều nguyên nhân gây ra, có những nguyên nhân đã biết và những nguyên nhân chưa xác định được.
- Tìm hiểu về các loại bệnh tâm thần thường gặp
- Những điều cần biết về tâm thần học
- Những điều cần biết về bệnh rối loạn phân ly
Nguyên nhân gây ra các bệnh tâm thần thường gặp
Bác sĩ Minh Huệ, giảng viên Cao đẳng Dược văn bằng 2 – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ, nguyên nhân gây nên bệnh tâm thần là một vấn đề phức tạp. Hiện nay, có những bệnh nguyên nhân đã rõ ràng, nhưng vẫn còn một số bệnh nguyên nhân chưa xác định được. Xung quanh vấn đề bệnh nguyên và bệnh sinh các bệnh tâm thần còn tồn tại nhiều quan điểm và giả thuyết khác nhau.
Nguyên nhân thực thể
Là những bệnh mà nguyên nhân do tổn thương trực tiếp tổ chức não hay ngoài não gây trở ngại hoạt động của não.
- Do tổ chức não bị tổn thương trực tiếp:
- Chấn thương sọ não.
- Nhiễm trùng thần kinh (viêm não, giang mai, thần kinh…)
- Nhiễm độc thần kinh (nghiện rượu, ma túy, nhiễm độc thực phẩm, nhiễm độc hóa chất công nghiệp, nông nghiệp…).
- Các bệnh mạch máu não, các tổn thương não khác (u não, teo não, xơ rải rác, tai biến mạch máu não…)
- Do não bị tổn thương gián tiếp :
- Các bệnh nội khoa, nội tiết.
- Các bệnh về chuyển hóa và thiếu sinh tố…
Nguyên nhân tâm lý.
Một số nguyên nhân tâm lý có thể dẫn đến các bệnh tâm thần bao gồm:
- Bệnh loạn thần phản ứng bao gồm: loạn thần phản ứng cấp, rối loạn sang chấn sau stress, rối loạn sự thích ứng.
- Căng thẳng tâm lý dẫn đến, rối loạn dạng cơ thể, bệnh tâm căn, rối loạn phân.
- Rối loạn hành vi ở thiếu niên do giáo dục không đúng, môi trường xã hội không thuận lợi.
- Rối loạn ám ảnh, lo âu…
Căng thẳng tâm lý có thể dẫn đến các bệnh tâm thần
Nguyên nhân do cấu tạo thể chất bất thường và phát triển tâm lý gây ra như
- Các dị tật bẩm
- Thiếu sót về hình thành nhân cách.
Một số nguyên nhân chưa rõ ràng khác
Bác sĩ Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, bệnh tâm thần có thể xảy ra do có sự kết hợp phức tạp của nhiều nguyên nhân khác (di truyền, chuyển hóa, miễn dịch, cấu tạo thể chất…) nên khó xác định nguyên nhân chủ yếu. Ví dụ các bệnh:
- Bệnh tâm thần phân liệt.
- Rối loạn cảm xúc lưỡng cực.
- Động kinh nguyên phát.
Các nhân tố thuận lợi để phát sinh bệnh
Nhân tố di truyền
Vấn đề di truyền tất nhiên có ảnh hưởng xấu đến một số bệnh tâm thần nhưng không phải là tuyệt đối. Có khi bệnh tâm thần phát sinh trong một thành viên của gia đình mà không thấy trong các thành viên khác, có trường hợp cha mẹ đều có bệnh mà con cháu vẫn khỏe mạnh bình thường, cũng có thể thế hệ tiếp theo mới bị tác động.
Yếu tố nhân cách
- Nhân cách bao gồm: năng lực, khuynh hướng, thích thú, tính cách, khí chất…
- Người có nhân cách mạnh, bền vững sẽ chống lại sự phát sinh bệnh tâm thần tốt hơn, đặc biệt các bệnh do tâm lý. Khi bị bệnh tâm thần thì người có nhân cách vững bị nhẹ hơn và hồi phục nhanh hơn.
- Nhân cách yếu, không bền vững là một yếu tố thuận lợi cho bệnh tâm thần phát sinh, khi mắc bệnh tâm thần sẽ hồi phục khó khăn và chậm.
Tuổi tác
Mỗi lứa tuổi có những đặc điểm tâm lý riêng, vì thế có những loại bệnh tâm thần có phân vùng độ tuổi mắc bệnh.
Giới tính
Theo Tin tức Y học, tỷ lệ nam giới thường mắc bệnh tâm thần nhiều hơn nữ giới. Các bệnh tâm thần do chấn thương sọ não, bệnh động kinh, nghiện rượu, …thường gặp ở nam giới. Các bệnh rối loạn phân ly (histeria), trầm cảm, lo âu, rối loạn cảm xúc lưỡng cực, …hay gặp ở nữ giới. Đặc biệt phụ nữ còn có những rối loạn tâm thần do những sự biến động của nội tiết vào các thời kỳ: dậy thì, kỳ kinh nguyệt, sinh nở, tiền mãn kinh mà và mãn kinh.
Ngô Huệ – Ytevietnam.edu.vn.