Sinh viên Y khoa mù mờ về nguồn gốc biểu tượng con rắn của ngành?
Ai cũng biết biểu tượng chính thức của ngành Y nhưng không phải ai cũng có thể lý giải được tường tận và chính xác về nguồn gốc của biểu tượng ấy. Trong đó có cả người trong ngành, nhất là các bạn sinh viên y khoa.
- Dân trong nghề Y làm gì để tránh KHẨU NGHIỆP?
- Gửi những thí sinh chuẩn bị theo đuổi giấc mơ khoác áo blouse trắng
- Có nên nối nghiệp cha mẹ theo học ngành Y?
Nguồn gốc biểu tượng trong Cổ học và Y khoa
Cứ nhìn thấy những ký hiệu của ngành Y tế thì hẳn nhiên ai cũng biết đó là biểu tượng tượng trưng cho ngành Y Dược. Và đằng sau nguồn gốc của biểu tượng ấy là cả một câu chuyện dài của các chuyên gia nghiên cứu Cổ học và Y khoa. Và đã có nhiều cuộc tranh cãi căng thẳng chính thức và không chính thức đã được tổ chức. Thời gian tranh luận đã kéo dài suốt nhiều thập kỷ trôi qua, vẫn chưa có lời giải thỏa đáng nhất.
Người làm ngành Y cần biết về biểu tượng ngành
Để đi đến câu trả lời tường tận và chính xác nhất quả nhiên là cả một hành trình dài. Vì thế, nhiều sinh viên Y khoa không hiểu tại sao lại có biểu tượng như thế cũng là điều có thể thông cảm được.
Theo thầy Kh. (Giảng viên trường Cao đẳng Y Dược Pasteur), thầy cho rằng theo truyền thuyết cổ của đất nước Hi Lạp thì Esculape (con trai của Thần Appolon (thần Thái Dương) và Coronis (con gái của ông tổ ngành Y Dược – Thèbes) có khả năng chữa bệnh rất kỳ diệu. Ông không chỉ chữa khỏi bệnh mà còn làm cho một người chết đi sống lại.
Trong khi đó, Thần Esculape (tiếng Latinh) hay còn gọi Asclépios (theo tiếng Hy Lạp) có thể được sinh ra ở Thessalie (thuộc Bắc Hy Lạp). Thời gian chào đời có thể là năm 1260 trước Công Nguyên. Người ta tin rằng, cha ông phải mổ ông vì mẹ ông đã qua đời khi ông chưa được sinh ra.
Vì theo phong tục lúc này tức là mẹ mất thì con phải bị đem bỏ lên núi nên Thần Esculape đã bị bỏ ở gần thành phố Epidaure. Rất may ông được các con vật ở đó cho bú và lớn lên mỗi ngày. Dê cho bú sữa còn chó thì bảo vệ cậu bé. Thời gian sau Esculape được cha ông mang đến cho vị thần Nhân Mã (hay còn gọi là Chiron) nuôi nấng nên người.
Lớn lên giữa thiên nhiên bạt ngàn nên thần đã có được khí chất thông minh hơn người, lại được nuôi dạy bởi “chúa tò mò” là thần Nhân Mã nên sớm khám phá ra nhiều cây chữa bệnh rất tốt. Đó là vị thuốc quý sau này được nhiều người áp dụng vào thực tế và có kết quả rất tốt.
Cũng theo truyền thuyết, một ngày nọ, Esculape trên đường đi thăm bạn gặp một con rắn, ông đã đưa cây gậy ra và con rắn liền bám lấy rồi bò lên quấn quanh cây gậy. Esculape thấy vậy đã cầm cây gậy đập xuống đất để giết chết con rắn. Ngay sau đó, ông lại thấy một con rắn khác bò tới cứu, miệng ngậm một loại thảo dược và sử dụng nó giúp con rắn đã chết sống lại. Từ đó, Esculape để tâm tìm kiếm các loại cây cỏ trong núi để chữa bệnh cho con người.
Biểu tượng chính thức của ngành Y Dược
Sau đó, khi chúa tể của các vị thần (Thần Zeus) cho rằng nếu như nhờ vào sự tinh thông Y Dược của Thần Esculape thì con người sẽ trở thành bất tử, gây họa cho hành tinh. Thế nên ông ta đã sai anh em nhà Cyclopes trừng phạt bằng sấm sét.
Lúc ấy, nhờ có sự giúp đỡ, van xin thảm thiết của cha ông là thần Apollon (thần Thái Dương) nên Esculape được tha tội và nằm trong một trong những hàng tinh tú trong chòm sao Nhân Mã. Đó cũng chính là lý do mà Thần Esculape được xem như Thần hộ mệnh của tất cả những ai đang học tập và làm việc trong lĩnh vực Y tế. Ông cũng chính là ông tổ của ngành Y.
Thần Esculape chính là người khai sinh là ngành Y Dược
Sau khi cuộc sống được bình ổn trở lại thì Thần Esculape đã kết hôn với Lampetie và sinh được 2 người con gái tên lần lượt là Hygia và Panacée, 3 con trai lần lượt là Thelesphore, Machaon và Podalire.
Nhờ sự thông minh và giỏi giang của cha mẹ mà tất cả những đứa con của thần đều có sự nghiệp lẫy lừng không kém gì người cha là Thần Esculape.
Theo truyền thuyết cổ thì Hygia là người đã nuôi rắn thần để chữa bệnh cho con người. Vì thế, bà được mệnh danh là nữ thần biểu tượng cho việc giữ gìn sức khỏe con người. Và các bạn sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp về Y Dược đều biết tên gọi khác của môn Vệ sinh học là Hygène.
Còn cô con gái còn lại là Panacée thì được mọi người mệnh danh là nữ thần có khả năng chữa mọi bệnh tật. Bởi vậy bạn có thể nhận thấtythuốc chữa bệnh thường được thầy thuốc được gọi là Panacée.
Và các con trai của thần cũng đều là những thầy thuốc giỏi, đến thời cháu nội cũng được mệnh danh là bậc y tổ của thế giới.
Và có lẽ thời kỳ thứ thứ 5 trước Công Nguyên; Thần Esculape, người khai sinh ra ngành Y trên thế giới mới được tôn thờ như một vị thần linh của y học ở đất nước Hy Lạp. Một số người đã xây dựng những đền thờ đầu tiên để tôn thờ ông. Nơi đây cũng đồng thời là “bệnh viện” khám chữa bệnh cho con người.
Và trong từ điển của người làm ngề Y Dược thì “hữ Esculape” chính danh từ chung dùng để chỉ về họ.
Hậu thế đã dựng bức tượng của Thần Y Dược, trên tay cầm chiếc gậy làm bằng cây nguyệt quế và một con rắn quấn chung quanh đó. Và con rắn trong biểu tượng ngành Y Dược tên là Elaphe longissima, trên mình có nhiều màu sắc rực rỡ cư trú ở khu vực châu Âu.
Loài rắn này đã cứu sống hàng triệu triệu người bị bệnh dịch hạch vô cùng khiếp đảm lúc bấy giờ. Họ tin rằng, rắn chữa bằng cách liếm vào vết thương khi người bị bệnh đang ngủ.
Xuất phát điểm của biểu tượng của ngành Dược
Biểu tượng con rắn quấn quanh gậy phép của Thần Y Dược thể hiện sự khôn ngoan, thông minh, có thể chữa bệnh và kéo dài tuổi thọ của con người trên thế giới.
Còn Ngành Dược dùng ly hay cốc cổ cao là chén thuốc của Hygia (người được mệnh danh là nữ thần sức khỏe). Và cũng có rất ít biết được rằng chén thuốc ấy không phải là rỗng mà bên trong còn có chứa nhiều chất dịch được chiết xuất từ các loại cây cỏ trong thiên nhiên có tác dụng chữa bệnh rất tốt.
Sinh viên Y khoa mù mờ về nguồn gốc biểu tượng con rắn của ngành?
Con rắn trong biểu tượng ở sự năng nổ, trẻ trung, sức khỏe dồi dào. Vì thế mà ngành Y tế đã chọn biểu tượng của ngành theo chuẩn là con rắn quấn quanh chén hay ly cổ cao.
Bên cạnh đó còn có một cách lý giải khác tức là:
Cây gậy trong biểu tượng là bó đũa hoặc 1 chiếc đũa được làm bằng cây thắng (loại cây tượng trưng cho vinh quang của người Hi Lạp). Còn hai con rắn hay 1 ocn rắn trong biểu tượng thể hiện là Thần Hermès (thần thoại Hy Lạp) và sau này là thần Mecure (vị thần điều hành sức khoẻ và sự mua bán trong ngành Y). Tất cả những người làm ngành Y ở Châu Âu đã lấy con rắn và gậy thần làm biểu tượng cho ngành.
Như vậy, chắc hẳn sẽ có nhiều người đã hiểu rõ hơn về nguồn gốc và ý nghĩa của biểu tượng trong Y Dược. Trong đó có nhiều sinh viên Y khoa.
Trang Minh – Ytevietnam.edu.vn