Sử dụng thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày đúng cách là yếu tố quan trọng giúp giảm các triệu chứng khó chịu liên quan đến các bệnh dạ dày, đồng thời hỗ trợ bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi các tác động gây tổn thương.
Dưới đây là các hướng dẫn cơ bản để sử dụng thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày một cách an toàn và hiệu quả mà Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM chia sẻ.
1. Các loại thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày thường được sử dụng
Các loại thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày phổ biến bao gồm:
- Thuốc antacid: Đây là loại thuốc có tác dụng trung hòa axit dạ dày, giúp giảm tình trạng ợ nóng, ợ chua. Một số antacid còn có khả năng tạo lớp màng bảo vệ niêm mạc dạ dày, như aluminum hydroxide và magnesium hydroxide.
- Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Thuốc này ức chế hoạt động của enzyme bơm proton, giúp giảm sản xuất axit dạ dày. Các thuốc PPI phổ biến bao gồm omeprazole, pantoprazole, và lansoprazole.
- Thuốc kháng histamine H2: Đây là loại thuốc giúp ngăn chặn tác động của histamine lên niêm mạc dạ dày, giảm tiết axit. Các thuốc kháng H2 phổ biến gồm ranitidine và famotidine.
- Sucralfate: Đây là loại thuốc tạo một lớp màng bảo vệ trên bề mặt niêm mạc dạ dày, ngăn chặn các chất gây tổn thương, đồng thời giúp làm lành các vết loét.
2. Hướng dẫn sử dụng thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày đúng cách
Sử dụng đúng liều lượng
Dược sĩ tư vấn, điều quan trọng nhất khi sử dụng thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày là tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc ghi trên nhãn thuốc. Liều lượng thuốc cần phù hợp với từng trường hợp cụ thể, từ mức độ bệnh cho đến khả năng hấp thu thuốc của từng người. Không nên tự ý tăng hoặc giảm liều lượng thuốc vì điều này có thể làm giảm hiệu quả điều trị hoặc tăng nguy cơ tác dụng phụ.
Thời điểm sử dụng thuốc
- Antacid: Đối với thuốc antacid, nên uống sau bữa ăn khoảng 1-3 giờ hoặc khi có triệu chứng ợ nóng, ợ chua. Điều này giúp thuốc phát huy tác dụng tối đa trong môi trường có nhiều axit.
- PPI: Các thuốc ức chế bơm proton thường được khuyến nghị uống trước bữa ăn khoảng 30 phút đến 1 giờ, giúp thuốc có đủ thời gian ức chế hoạt động của bơm proton trước khi dạ dày tiết axit sau bữa ăn.
- Kháng histamine H2: Thuốc kháng H2 thường được dùng vào buổi tối trước khi đi ngủ hoặc trước bữa tối, nhằm ngăn chặn lượng axit tiết ra vào ban đêm – thời điểm mà axit có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày do không có thức ăn bảo vệ.
- Sucralfate: Thuốc sucralfate thường được uống trước bữa ăn hoặc trước khi đi ngủ để tạo lớp màng bảo vệ tốt nhất cho niêm mạc dạ dày.
Sử dụng thuốc với nước
Dược sĩ các trường Cao đẳng Dược Hà Nội chia sẻ: Các loại thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày cần uống cùng với nước lọc để giúp thuốc được hấp thụ tốt nhất. Tránh dùng thuốc với các loại nước khác như nước ngọt, nước cam, hoặc sữa, vì chúng có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc. Đặc biệt, không nên uống thuốc cùng đồ uống có cồn vì cồn có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và làm giảm hiệu quả của thuốc.
Kiên trì sử dụng theo liệu trình
Với các bệnh lý dạ dày mãn tính như viêm loét hoặc trào ngược, thường cần điều trị kéo dài từ vài tuần đến vài tháng. Trong suốt thời gian này, người bệnh nên kiên trì sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Không nên ngưng thuốc đột ngột khi thấy triệu chứng giảm mà cần hoàn thành toàn bộ liệu trình điều trị để đảm bảo hiệu quả và ngăn ngừa bệnh tái phát.
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Dược sĩ Cao đẳng Dược
3. Những lưu ý khi sử dụng thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày
Tránh tự ý dùng thuốc
Việc tự ý mua thuốc và sử dụng thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày mà không có chỉ định từ bác sĩ có thể dẫn đến nhiều hệ lụy. Mỗi loại thuốc có cách sử dụng, liều lượng và thời gian khác nhau, nên nếu dùng không đúng cách, thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ hoặc làm nặng thêm triệu chứng dạ dày.
Không sử dụng thuốc trong thời gian quá dài
Một số loại thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày, đặc biệt là thuốc ức chế bơm proton (PPI), nếu dùng trong thời gian quá dài có thể gây ra các tác dụng phụ như giảm hấp thu canxi, magiê, vitamin B12, thậm chí làm tăng nguy cơ loãng xương. Vì vậy, nếu cần sử dụng thuốc lâu dài, người bệnh cần được bác sĩ theo dõi và hướng dẫn cụ thể.
Kết hợp thuốc với chế độ ăn uống lành mạnh
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ niêm mạc dạ dày. Người bệnh nên tránh các thực phẩm kích thích như thức ăn cay, nóng, chua, nhiều dầu mỡ, cà phê, và đồ uống có cồn. Nên ăn các bữa nhỏ, nhai kỹ, tránh ăn quá no và không nên nằm ngay sau khi ăn để giảm nguy cơ trào ngược dạ dày.
Theo dõi và báo cáo các tác dụng phụ
Một số thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày có thể gây ra các tác dụng phụ như tiêu chảy, táo bón, đau đầu hoặc đau bụng. Nếu gặp bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong quá trình sử dụng thuốc, người bệnh nên ngừng thuốc và báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn xử lý.
Nguồn: ytevietnam.edu.vn