Thuốc Paracetamol có thực sự lành tính như mọi người vẫn nghĩ?
Dược sĩ Đặng Nam Anh hiện đang công tác và giảng dạy Văn bằng 2 Cao đẳng Dược Hà Nội – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur nhận định, thuốc Paracetamol và thuốc Aspirin được nhiều người dân sử dụng vì cho rằng chúng lành tính và ít gây tác dụng phụ.
- Quan sát da để nhận biết một số bệnh trong cơ thể
- Thận trọng khi dùng thuốc dạng sủi
- Những lưu ý khi sử dụng thuốc ở người cao tuổi
Thuốc Paracetamol có thực sự lành tính như mọi người vẫn nghĩ?
Hơn nữa, Paracetmol và cả thuốc Aspirin rất dễ mua và dược chất này có trong nhiều thuốc khác nhau về tên thương mại nên bệnh nhân rất dễ uống quá liều.
Chu trình chuyển hóa paracetamol trong cơ thể
Các Dược sĩ tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết ngộ độc Paracetamol là một trong những ngộ độc hay gặp nhất trong quá trình sử dụng thuốc tân Dược, nhẹ thì gây mệt mỏi, nôn ói nhưng với trường hợp nặng thì có thể gây hoại tử gan, ảnh hưởng tới tính mạng của người bệnh.
Khi uống Paracetamol vào, thuốc sẽ hấp thu qua hệ tiêu hóa vào máu, Paracetamol vừa cho tác dụng điều trị là giảm đau hạ sốt, vừa được gan chuyển hóa để thải trừ ra khỏi cơ thể. Gan chuyển hóa Paracetamol thành nhiều chất khác nhau không còn hoạt tính, sau cùng thành chất dễ tan trong nước tiểu để được thải ra – học viên ngành Dược tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết chu trình chuyển hóa Paracetamol trong cơ thể sau khi sử dụng.
Paracetamol có nhiều biệt dược khác nhau
Tuy nhiên, khi chuyển hóa tại gan Paracetamol có chuyển thành chất rất độc có tên N-acetyl benzoquinonimin, gan phải sử dụng các enzym chuyên biệt để chuyển hóa tiếp chất độc thành các chất không độc để đưa ra ngoài cơ thể. Khi bệnh nhân sử dụng quá liều Paracetamol, gan không đủ glutathion – một hoạt để chuyển hóa thuốc, khi đó nồng độ N-acetyl benzoquinonimin cao tồn đọng trong gan sẽ gây hoại tử tế bào gan, hôn mê gan.
Biểu hiện ngộ độc gan thường gặp bao gồm: chán ăn, buồn nôn, vã mồ hôi, khó chịu, có thể đau hạ sườn phải. Sau 1 – 2 ngày bệnh nhân có thể xuất hiện dấu hiệu vàng da, vàng mắt, tiểu sậm màu ở trẻ em cũng tương tự – Bác sĩ Chu Hòa Sơn hiện đang công tác và giảng dạy Cao đẳng Điều dưỡng tại Hà Nội nhận định.
Nguyên tắc sử dụng paracetamol an toàn
Để sử dụng paracetamol an toàn, thầy thuốc tư vấn của chúng tôi khuyến cáo bệnh nhân sử dụng thuốc như sau:
Thứ nhất: Bạn không nên tự ý sử dụng paracetamol tự điều trị cảm sốt, giảm đau quá 10 ngày ở người lớn và quá 5 ngày ở trẻ con, trừ khi có chỉ định của Bác sĩ chuyên khoa.
Chỉ nên sử dụng thuốc theo chỉ định của Bác sĩ chuyên khoa
Thứ hai: Liều thông thường hạ sốt cho trẻ là 10-15 mg/kg cân nặng, ngày uống 3-4 lần và liều tối đa cho trẻ là không quá 60 mg/kg/ngày, mỗi lần uống cách nhau tối thiểu 4h để gan có thời gian chuyển hóa thuốc. Còn đối với người lớn, mỗi lần uống 500 mg – 600 mg, ngày uống 3 lần, không nên quá 3 gram trong ngày. Riêng đối với người cao tuổi nên dùng liều thấp hơn do chức năng gan và thận đã kém đi rất nhiều.
Thứ ba: Trong quá trình sử dụng paracetamol, bệnh nhân không nên sử dụng rượu, vì sẽ làm tăng độc tính lên gan, khiến nguy cơ ngộ độc paracetamol sẽ dễ dàng xuất hiện hơn. Hy vọng với những thông tin mà các Dược sĩ của chúng tôi cung cấp, bạn đã hiểu hơn về cách sử dụng thuốc paracetamol để đảm bảo an toàn và hạn chế nguy cơ ngộ độc.
Nguồn: Ytevietnam.edu.vn