Mổ xẻ căn bệnh Viêm gan C – kẻ giết người thầm lặng

Đinh Văn Cương

10 Th10 2016

Hàng năm trên thế giới có khoảng 3% dân sô thế giới mắc viêm gan C và có khoảng 170 triệu người lành mang virut viêm gan C.

Mổ xẻ căn bệnh Viêm gan C – kẻ giết người thầm lặng

Ở Việt Nam con số những người mắc viêm gan C ước tính khoảng 60.000 người, đó là con số chỉ tính riêng đối với bệnh viêm gan C đã được phát hiện con số này còn cao hơn trong các cộng đồng dân cư bởi tính âm thầm của nó.

Viêm gan virus C triệu trứng dễ nhầm lẫn.

Viêm gan C là một bệnh lây truyền virus HCV sang cho người lành theo 3 con đường: Đường máu, đường tình dục và đường lây truyền từ mẹ sang con qua nhau thai. Tuy vậy nguy cơ bị lây nhiễm qua đường tình dục tỉ lệ thấp hơn so với viêm gan B. Virus viêm gan C lây truyền cao nhất qua con đường máu (người nhận máu hoặc chế phẩm máu nhiễm siêu vi ; dùng chung kim tiêm nhiễm siêu vi C; hoặc nhân viên y tế tiếp xúc với bệnh nhân có chứa HCV, một số nguyên nhân khác như châm cứu, bấm lỗ tai, xăm mình mà các dụng cụ không được vô khuẩn… Ngoài ra có một tỷ lệ nhỏ khoảng từ 30 -40% trường hợp bị nhiễm HCV nhưng không rõ nguyên nhân.

Về mặt Bệnh lý học sau khi xâm nhập vào cơ thể virus HCV có thời gian ủ bệnh khá dài thường từ khoảng 7- 8 tuần lễ sau đó là thời kì khỏi phát. Hầu hết các trường hợp mắc viêm gan C cấp tính ít có một số triệu chứng đặc biệt, người bệnh thấy mệt mỏi, nhức đầu và có một số triệu chứng khiến nhiều người nhầm lẫn với cảm cúm. Một số trường hợp có biểu hiện rối loạn tiêu hóa như đau bụng chán ăn, đau tức vùng hạ sườn phải…

Nếu ta dùng hai đầu ngón tay ấn khẽ vào liên sườn 11 -12 bên phải người bệnh sẽ cảm thấy đau tức khó chịu. Lý do là do gan bị viêm sưng làm cho màng ngoài gan cũng bị căng ra gây nên hiện tượng trên. Các biểu hiện bên ngoài như hiện tượng vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu như nước vối do gan bị viem làm ảnh hưởng đến đường dẫn mật trong gan làm cho sắc tố mật ứ trệ.

vàng da, vàng mắt – biểu hiện của viêm gan C

Điều làm cho bệnh trở nên thầm lặng là những triệu chứng đau và vàng da, vàng mắt đôi khi chỉ nhẹ làm cho người bệnh không để ý và dễ bỏ qua mặc du bệnh đang trong thời kì rất nặng. Thời kì bệnh toàn phát này có thể kéo dài khá lâu từ 6-8 tuần rồi bệnh từ từ lắng dần mà không cần điều trị bất kì một loại thuốc gì. Tuy vậy số người bệnh tự khỏi chỉ chiếm một phần nhỏ còn đa số là mang trong mình virus viêm gan C sau 6 tháng khi cơ thể không đào thải hết.

Đặc điểm nổi bật của viêm gan C mãn tính là sự tiến triển rất thầm lặng qua 10 -30 năm, vì thế người bệnh thường không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Một điều đáng lo ngại nhất là khi bị viêm gan C mãn tính, về sau này có thể bị chứng sơ gan và ung thư gan. Tỷ lệ biến chứng xơ gan và ung thư gan cao hơn nhiều so với viêm gan B . Người lành mang virus viêm gan C bản thân người đó ít ảnh hưởng nhưng lại là nguồn truyền mầm bệnh nguy hiểm cho người lành khác. Vì vậy virus viêm gan C hiện nay vẫn là một hiểm họa lớn cho con người. Phần lớn những người nhiễm virus viêm gan C thường không có biểu hiện gì vẫn sống và sinh hoạt gần như bình thường, và chỉ khi sơ gan và ung thư gan mới thể hiện các triệu trứng.

Làm gì khi bị nhiễm virus viêm gan C

Khi nghi ngờ mình nhiễm virus viêm gan C, cần đi khám ngay để được chẩn đoán dựa trên những xét nghiệm y tế ở các tuyến cơ sở có thể test nhanh với HCV, men gan, siêu âm gan…để đánh giá tình trạng gan có bị viêm nhiễm không

Hiện tại cho đến nay, biện pháp cơ bản trong điều trị viêm gan do HCV gây ra là dùng pegylate interferon (alfa 2a và 2b) là thuốc điều trị chủ yếu nhất cho viêm gan siêu vi C mãn tính. Trong đó interferon alfa là một chất tự nhiên của cơ thể được sản xuất bởi các tế bào kháng nhiễm virus. Liều lượng của thuốc như thế nào để hạn chế virus phát triển thì phải nhờ vào bác sĩ chuyên khoa khám bệnh và chỉ định bệnh nhân và người nhà không được tự ý mua thuốc để chữa bệnh.

Làm thế nào để phòng bệnh viêm gan C

Để phòng nhiễm Virus viêm gan C phải tuyệt đối không tiếp xúc với máu, và các vật sắc nhọn có liên quan đến người bệnh trong công việc hàng ngày. Việc kiểm tra nghiêm ngặt trước khi nhận máu của người hiến màu là hết sức cần thiết.

Khi phải dùng bơn kim tiêm tuyệt đối không dùng chung và phải dùng bơm kim tiêm đã được vô khuẩn. Đối với nam giới, không dùng chung dao cạo râu. Trong quan hệ tình dục cần thiết phải dùng bao cao su để tránh lây nhiễm virus ngay từ đầu. Đối với những người Viêm gan C mãn tính hoặc những người lành mang virus viêm gan C cần được thăm khám định kì để theo dõi sự phát triển của virus để có cách điều trị.

Lam Hạ: Ytevietnam.edu.vn.