Những tác dụng chữa bệnh của cây lạc tiên

Nguyễn Thị Sinh

29 Th10 2018

Cây lạc tiên hay còn được gọi bằng các tên: cây lồng đèn, hồng tiên, nghiên cứu cho thấy lá và thân lạc tiên phơi khô dùng làm thuốc để phòng ngừa và chữa trị nhiều bệnh.

Những tác dụng chữa bệnh của cây lạc tiên

Cây Lạc tiên thuộc ngành Ngọc lan (hạt kín), Lớp Ngọc Lan (Magnoliidae), Phân lớp Sổ (Dyllenllidae), Bộ Hoa tím (Violales) Họ Lạc tiên (passifloraceae Jus.ex Kunth.,1817).

Cây lạc tiên hay còn được gọi bằng các tên: cây lồng đèn, hồng tiên, dây nhãn lồng, mắc mát, long châu quả… thuộc họ lạc tiên (passifloraceae), là loại dược liệu được dùng trong đông y, mọc hoang ở nhiều nơi.

Lạc tiên là loại dây leo nhờ tua cuốn, thân mềm, rỗng, có lông thưa, chiều dài thân có thể lên tới 10m. Lá mọc so le, 3 thùy, mép và hai mặt có lông mịn, tua cuốn cuộn tròn. Hoa đều lưỡng tính, đài tràng mẫu 5 mọc riêng lẻ, cánh màu trắng hay tím nhạt, lá đài màu trắng phía dưới có gân xanh. Quả hình trứng, dài 2 – 3cm, bao bởi các lá bắc như một cái bao ở ngoài. Quả lạc tiên có vỏ mỏng, bên trong chứa chất dịch và có hạt nhỏ, khi chín màu vàng, ăn được.

Dược sĩ Nguyễn Thị Thương, giảng viên văn bằng 2 Cao đẳng Dược Hà Nội – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, thành phần hóa học của cây Lạc tiên gồm có: Alcaloid, flavonoid, saponin… Các hoạt chất có tác dụng tăng cường sức đề kháng, ngăn chặn sự lão hóa tế bào. Lạc tiên có tính mát, vị hơi đắng, ngọt.

Công dụng của cây lạc tiên

Các nghiên cứu cho thấy lá và thân lạc tiên phơi khô dùng làm thuốc để phòng ngừa và chữa trị nhiều bệnh như: Tiêu viêm, lợi tiểu, giảm căng thẳng hệ thần kinh, giảm stress, an thần, giảm đau nhức, giải nhiệt, giải độc và làm mát gan, trị chứng mất ngủ kinh niên.

Ngoài ra, dân gian thường dùng quả lạc tiên giải độc, lợi thủy, chữa ho do phế nhiệt, phù thũng, giã đắp chữa ung nhọt lở loét ở chân, tay. Lá lạc tiên đem nấu nước để tắm, rửa có tác dụng chữa trị viêm da, mụn mủ, ghẻ ngứa. Dưới đây là một số bài thuốc Y học cổ truyền chữa bệnh từ cây lạc tiên.

Cây lạc tiên có nhiều công dụng chữa bệnh

Một số bài thuốc từ cây lạc tiên

1- Trị mất ngủ:

Cây lạc tiên (cả rễ, dây, lá, quả) phơi khô, thái dài khỏang 3 cm, sao vàng hạ thổ, tán thành bột, pha thêm vào một chén nước cốt trà đen đậm (khoảng 5 kg/chùm bao), vò thành viên nhỏ cỡ ngón tay. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 5 viên, liên tục trong 60-90 ngày.

2- Trị stress dai dẳng, mệt mỏi:

Lấy 300 g cây lạc tiên tươi (cả lá, dây, quả), phơi 2 nắng (hoặc sao khử thổ vừa vàng), 200 g râu ngô vừa ngậm sữa rửa sạch, 100 g rau má sao héo, sắc với 500 ml nước có pha ¼ muỗng muối hạt, để còn lại 200 ml nước, uống 2 lần/ngày vào buổi trưa, tối, liên tục 7 ngày.

3- An thần, trợ tim, thần kinh:

Lạc tiên 20g, Hạt sen 12g, Lá tre 10g, Cỏ mọc 15g, Lá dâu 10g, Vông nem 12g, Cam thảo 6g, Xương bồ 6g, Táo nhân sao 10g. Ðổ 600ml nước, sắc còn 200ml nước, uống ngày 1 thang.

Có thể dùng dưới dạng cao lỏng có đường: Cây lạc tiên 50g, lá vông 30g, lá dâu tằm 10g, nhân sen 2,2g, đường 90g, nước 100ml, axít benzonic để bảo quản và cồn vừa đủ để hòa tan axít benzonic. Ngày dùng 2 – 4 thìa to, trẻ em 1 – 2 thìa cà phê.

4- Trị ho:

Cây lạc tiên sắc thành thuốc, ngày dùng 5-15g.

5- Chữa phù thũng, viêm mủ da, ghẻ lở, ngứa, loét ở chân:

Dùng lá lạc tiên đem nấu nước để tắm, rửa và giã cành lá tươi để đắp.

6- Chữa thần kinh suy nhược:

Dùng dây, lá lạc tiên 8 – 10g, đem sắc nước uống. Hoặc có thể kết hợp với lá vông, lá dâu, tâm sen, nấu thành cao lỏng, uống ngày 2 – 5g, trước khi đi ngủ.

7- Chữa lỵ:

Dùng qủa lạc tiên 60 g, rửa sạch, sắc lấy nước, pha thêm ít đường, ngày uống 2 lần trước bữa ăn.

8- Trị stress do phụ nữ hành kinh sớm hoặc sau mãn kinh:

Lấy 500 g cây lạc tiên (cả rễ, dây lá, quả non), 300 g hoa thiên lý, 100 g lá mướp đắng non đem sao khử thổ, tán nhuyễn dạng bột, cho thêm 50 g đậu xanh (cả vỏ), rang chín, cũng tán nhuyễn. Mỗi ngày pha 3 muỗng canh vào 100 ml nước sôi để nguội, uống mỗi khi khát. Uống liên túc trong 10 ngày.

Lương Tâm – Ytevietnam.edu.vn.