Trầm cảm sau sinh và những điều bạn và gia đình cần biết

Nguyễn Thị Sinh

6 Th9 2018

Trầm cảm sau sinh đang có xu hướng gia tăng có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến hai mẹ con và gia đình nếu không có sự hiểu biết, can thiệp đúng đắn, kịp thời.

Trầm cảm sau sinh và những điều bạn và gia đình cần biết

Trầm cảm sau sinh là tình trạng rối loạn tâm thần mà bất kỳ người phụ nữ sau sinh nào cũng có thể gặp phải. Trầm cảm sau sinh có thể biểu hiện nhẹ, vừa hoặc nặng, thời gian xuất hiện có thể thoáng qua hoặc kéo dài. Bệnh có thể điều trị và trong một số trường hợp có thể dự phòng. Tuy nhiên nhiều người vẫn băn khoăn không biết nguyên nhân và biểu hiện của hiện tượng trầm cảm sau sinh là như thế nào?

Những nguyên nhân nào dẫn đến bị trầm cảm sau sinh?

Theo cô Hoàng Thị Hậu, giảng viên văn bằng 2 Cao đẳng Dược Hà Nội – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết bệnh trầm cảm sau sinh có thể do một nguyên nhân hoặc sự kết hợp của nhiều nguyên nhân gây ra, có thể kể đến như:

Thay đổi về nội tiết: Sau khi sinh, việc giảm đột ngột estrogen và progestrogen, hormones tuyến giáp giảm nhanh chóng làm tăng cảm giác mệt mỏi và buồn chán.
Thay đổi về thể tích máu, huyết áp do hiện tượng mất nhiều máu sau sinh, sự căng thẳng và đau đớn dẫn đến tình trạng mệt mỏi và dễ thay đổi cảm xúc. Hơn nữa sau sinh cơ thể sồ sề, làn da xấu, vóc dáng không đẹp khiến các bà mẹ tự ti, chán nản hơn.
Thai phụ mắc trầm cảm trong quá trình mang thai nhưng không được tư vấn và điều trị kịp thời.
Mất ngủ/ thiếu ngủ: Đây vừa là nguyên nhân, vừa là biểu hiện của bệnh, làm trầm trọng thêm bệnh.
Do mâu thuẫn gia đình, chồng không giúp đỡ, thấu hiểu, thiếu sự giúp đỡ của người thân.
Qúa lo lắng cho việc chăm sóc con, một mình thức đêm chăm con hoặc khi con bị ốm đau phải nằm viện, lo sợ về tài chính…
Trong gia đình có người thân như mẹ, chị, cha bị trầm cảm thì nguy cơ mắc cao hơn những gia đình không có ai bị trầm cảm.

Những đối tượng nào dễ mắc bệnh trầm cảm sau sinh?

Bác sĩ, giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, những đối tượng sau đây dễ mắc chứng trầm cảm sau sinh:

Tuổi mang bầu quá trẻ, nhỏ hơn 18 tuổi.
Gặp những sự cố trước và trong khi mang thai như: bệnh tật, hiếm muộn, thất nghiệp.
Thiếu sự giúp đỡ, đồng cảm chia sẻ của người thân, đặc biệt là người chồng.
Mâu thuẫn vợ chồng, bất đồng với mẹ chồng.
Thai kỳ không mong muốn: thai chết lưu, dọa sẩy thai, sẩy thai.
Trầm cảm dễ xuất hiện ở người con so.

Những đối tượng dễ bị trầm cảm sau sinh

Những dấu hiệu nào giúp nhận biết sớm trầm cảm sau sinh?

Bác sĩ Dương Trường Giang, giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết việc quan tâm và biết được các biểu hiện sớm của trầm cảm sau sinh có thể giúp các bà mẹ vượt qua nó. Một số biểu hiện gia đình cần lưu ý như:

Hay lo lắng và sợ hãi

Những bà mẹ bị trầm cảm sau sinh thường xuyên cảm thấy sợ hãi, hoảng hốt, lo nghĩ với những tình huống xảy ra xung quanh, dù cho đó là những sự việc hoàn toàn bình thường.

Mất cảm giác thèm ăn, đưa thức ăn vào miệng không muốn nuốt.
Khó ngủ

Có những bà mẹ phải thức cả đêm để chăm con. Tuy nhiên cũng có những bà mẹ bị mất ngủ, không thể ngủ được ngay cả khi con đã ngủ. Theo các thầy thuốc tư vấn, sự thiếu ngủ trầm trọng không chỉ dẫn tới việc mất khả năng tập trung vào các công việc hàng ngày mà còn tạo ra những bất an về mặt tâm lý.

Nhạy cảm với tiếng động: Đột nhiên bạn cảm thấy rằng mình không thể chịu đựng được bất cứ âm thanh nào, kể cả tiếng nhai thức ăn, khó chịu khi đứng ở đám đông…
Luôn luôn cảm thấy chán nản

Trong một vài tuần sau khi sinh, việc một bà mẹ rơi nước mắt và căng thẳng, buồn bã (còn gọi là “baby blues”) là điều hoàn toàn bình thường. Tuy vậy, nếu câu chuyện này kéo dài hơn, trầm trọng hơn chắc chắn bà mẹ này đã rơi vào trạng thái trầm cảm.

Có những suy nghĩ làm tổn thương con hoặc chính bản thân mình

Khi rơi vào trầm cảm sau sinh, một số bà mẹ bỗng dưng có suy nghĩ: “Nếu tôi bỏ em bé trong bồn tắm thì thế nào nhỉ?” – chuyên gia tâm lý Kurzman cho biết. Đương nhiên đa phần các bà mẹ sẽ không thực hiện hành động đó. Tuy vậy họ vẫn thấy xấu hổ và ám ảnh về suy nghĩ của mình. Điều quan trọng là, khi suy nghĩ này xuất hiện, bạn phải đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt. Điều này có ích cho sự an toàn của bạn và của con.

Nguyễn Thảo – Ytevietnam.edu.vn.