Kháng sinh chỉ được sử dụng khi viêm họng do nhiễm vi khuẩn GAS được xác nhận và không nên lạm dụng kháng sinh khi nguyên nhân gây bệnh là virus vì điều này không có hiệu quả và có thể gây kháng kháng sinh.
Khi nào cần dùng kháng sinh trong viêm họng ở trẻ em?
Các loại kháng sinh ưu tiên điều trị viêm họng ở trẻ em
- Penicillin
Penicillin là lựa chọn hàng đầu trong điều trị viêm họng do GAS nhờ hiệu quả cao, chi phí thấp và ít nguy cơ kháng thuốc.
- Phác đồ sử dụng:
- Penicillin V: Dùng đường uống, liều dùng dựa trên cân nặng của trẻ (thường 25-50 mg/kg/ngày chia làm 2-3 lần).
- Penicillin G Benzathine: Tiêm bắp một liều duy nhất, thích hợp cho trẻ khó uống thuốc hoặc không đảm bảo tuân thủ điều trị.
- Ưu điểm:
- Được chứng minh hiệu quả trong việc tiêu diệt GAS.
- Ít gây tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Hạn chế: Có thể gây dị ứng ở một số trẻ.
- Amoxicillin
Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM cho rằng, Amoxicillin thường được sử dụng thay thế cho Penicillin, đặc biệt khi cần dạng thuốc dễ uống hơn hoặc muốn điều trị cả các bệnh lý phối hợp như viêm tai giữa hoặc viêm xoang.
- Phác đồ sử dụng: 50 mg/kg/ngày, chia 1-2 lần, trong 10 ngày.
- Ưu điểm:
- Dễ hấp thu hơn Penicillin.
- Hương vị dễ chịu, phù hợp với trẻ nhỏ.
- Hạn chế: Nguy cơ kháng thuốc nếu sử dụng không đúng cách.
- Cephalosporin thế hệ 1
Dành cho những trẻ dị ứng nhẹ với Penicillin. Các loại thường dùng gồm:
- Cephalexin: 25-50 mg/kg/ngày chia làm 2-3 lần.
- Cefadroxil: 30 mg/kg/ngày dùng một lần hoặc chia làm hai lần.
- Ưu điểm: Hiệu quả tốt với GAS, ít gây dị ứng.
- Hạn chế: Giá thành cao hơn Penicillin và Amoxicillin.
- Macrolid
Dành cho trẻ dị ứng nghiêm trọng với Penicillin hoặc không thể dung nạp các loại kháng sinh khác.
- Các loại thường dùng:
- Erythromycin: 40 mg/kg/ngày chia làm 2-4 lần.
- Azithromycin: 12 mg/kg/ngày dùng trong 5 ngày.
- Ưu điểm: Phù hợp với trẻ dị ứng nặng.
- Hạn chế: Có nguy cơ kháng thuốc cao hơn GAS.
- Clindamycin
Là lựa chọn thay thế khi các kháng sinh khác không hiệu quả hoặc khi nghi ngờ nhiễm khuẩn GAS kết hợp với vi khuẩn khác.
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo dược sĩ Cao đẳng Dược
Thời gian điều trị
- Phác đồ điều trị viêm họng do GAS thường kéo dài 10 ngày với Penicillin hoặc Amoxicillin để đảm bảo tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn và ngăn ngừa biến chứng thấp tim.
- Với Azithromycin, thời gian điều trị có thể ngắn hơn (5 ngày).
Tác dụng phụ và cách phòng ngừa
Tác dụng phụ có thể gặp
- Tiêu chảy, buồn nôn, hoặc đau bụng.
- Dị ứng, bao gồm phản ứng nhẹ (phát ban) đến nặng (sốc phản vệ).
- Rối loạn vi khuẩn đường ruột.
Phòng ngừa tác dụng phụ
- Tuân thủ liều lượng và thời gian dùng thuốc theo chỉ định.
- Kết hợp bổ sung men vi sinh để bảo vệ đường tiêu hóa.
- Theo dõi phản ứng của trẻ khi dùng kháng sinh, đặc biệt trong 24 giờ đầu.
Biến chứng khi không điều trị đúng cách
Viêm họng do GAS nếu không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:
- Sốt thấp tim: Một bệnh lý nguy hiểm ảnh hưởng đến tim, khớp, và thần kinh.
- Viêm cầu thận cấp: Gây tổn thương thận kéo dài.
- Áp xe quanh amidan: Tích tụ mủ quanh amidan, có thể gây khó thở hoặc nhiễm trùng lan rộng.
Dược sĩ các trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho biết: Trong điều trị viêm họng ở trẻ em, việc xác định nguyên nhân và lựa chọn kháng sinh phù hợp là yếu tố quan trọng. Penicillin và Amoxicillin là các loại kháng sinh được ưu tiên hàng đầu, nhờ hiệu quả cao và ít tác dụng phụ. Tuy nhiên, phụ huynh cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ và không tự ý sử dụng kháng sinh để tránh tình trạng kháng thuốc.
Dược sĩ tư vấn chia sẻ, phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ, phụ huynh và việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm, đồng thời bảo vệ sức khỏe lâu dài cho trẻ.
Nguồn: ytevietnam.edu.vn