Bệnh dại là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng và có nguy cơ tử vong cao khi đã mắc phải. Tuy nhiên, hiểu biết về cách lây truyền bệnh và các biện pháp phòng ngừa có thể đóng vai trò quan trọng trong giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại.
Bệnh dại lây truyền như thế nào?
Dại là bệnh lý gì có nguy hiểm không?
Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM cho biết: Dại là một bệnh nhiễm virus cấp tính do virus dại gây ra. Bệnh này không được lây trực tiếp từ người này sang người khác, thường xuất phát từ vết cắn của động vật nhiễm bệnh. Ngoài ra, nếu nước bọt của động vật tiếp xúc trực tiếp với mắt, mũi, miệng hoặc vết thương hở của con người, bệnh cũng có thể lây lan.
Bệnh dại đối với cả người lẫn động vật đều là một tình trạng nguy hiểm, với khả năng tử vong gần như là 100% sau khi nhiễm virus dại. Nguy cơ mắc bệnh dại cao hơn ở động vật, đặc biệt là ở động vật hoang dã, cũng như chó và mèo, là những loại vật nuôi phổ biến trong các gia đình. Tại Việt Nam, chủ yếu là chó (chiếm 96-97%) và mèo (chiếm khoảng 3-4%) là nguồn gây lây bệnh dại.
Bệnh dại lây truyền như thế nào?
Tại mục bệnh lý học, các chuyên gia chia sẻ đường lây của bệnh dại như sau:
- Lây qua da: Virus dại có thể lây truyền từ động vật sang người thông qua vết cắn, vết liếm hoặc vết xước trên da bị rách. Virus sau đó đi theo dây thần kinh đến các hạch và thần kinh trung ương, gây nhiễm bệnh dại. Mặc dù con vật có thể trông bình thường nhưng nước bọt của chúng chứa virus dại.
- Lây truyền qua niêm mạc: Virus dại có thể lây truyền khi nước bọt của động vật nhiễm virus dại tiếp xúc trực tiếp với niêm mạc ở mắt, mũi, miệng của con người.
- Lây qua không khí: Mặc dù nguy cơ lây nhiễm qua không khí là thấp, nhưng người có thể hít phải virus dại qua đường này, tuy nhiên, trường hợp này hiếm hoi và thường chỉ xảy ra trong môi trường phòng thí nghiệm.
Bệnh dại ở người không thể lây nhiễm trong các trường hợp sau:
- Lây truyền qua ghép giác mạc và ghép tạng, mặc dù rất hiếm.
- Vết cắn từ người bị nhiễm bệnh cũng có thể truyền bệnh dại, nhưng không có trường hợp nào được ghi nhận.
- Tiếp xúc thông thường như chạm vào người bị bệnh, tiếp xúc với chất lỏng hoặc mô (nước tiểu, máu, phân) qua da bình thường sẽ không tăng nguy cơ nhiễm virus dại.
Virus dại ở người không truyền nhiễm khi ở dạng khô và dưới ánh sáng mặt trời, và các điều kiện môi trường cũng ảnh hưởng đến tốc độ hoạt động của virus.
Người dân cần đến cơ sở y tế khi bị động vật không rõ nguồn gốc cắn
Chuyên gia y tế hướng dẫn dự phòng bệnh dại
Chuyên gia y tế tại các trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho biết: Để dự phòng bệnh dại, cần thực hiện các biện pháp sau đây:
- Tuyên truyền và giáo dục:
- Cung cấp thông tin đầy đủ về bệnh dại và cách phòng chống nó cho cộng đồng.
- Tư vấn về cách nhận biết động vật mắc bệnh dại và cách xử lý vết thương sau khi tiếp xúc.
- Tổ chức chiến dịch tiêm vắc-xin phòng dại cho cả người và động vật.
- Tiêu hủy động vật nhiễm bệnh:
- Ngay khi động vật bị xác định mắc bệnh dại, cần tiến hành tiêu hủy ngay để ngăn chặn sự lây truyền bệnh sang động vật khác.
- Cách ly và theo dõi:
- Thực hiện cách ly và theo dõi động vật nghi mắc bệnh dại để ngăn chặn sự lây lan của virus.
- Thực hiện vệ sinh và khử trùng toàn bộ các vật dụng, môi trường và chất thải tiếp xúc với động vật mắc bệnh.
- Vắc-xin cho chó và mèo:
- Tiêm bắt buộc cho chó và mèo khỏe mạnh trong ổ dịch và các khu vực tiếp giáp.
- Tiêu hủy những con chó, mèo không được tiêm vắc-xin để ngăn chặn sự lây truyền bệnh.
- Nhốt và theo dõi chó, mèo khỏe mạnh:
- Nhốt và theo dõi chó, mèo khỏe mạnh trong ổ dịch để ngăn chặn sự lây truyền của virus.
- Xử lý nghiêm ngặt vết thương:
- Tất cả những người bị chó, mèo cắn, cào, liếm hoặc tiếp xúc với dịch tiết nhiễm bệnh cần thực hiện nghiêm ngặt việc xử lý vết thương.
- Khám, tư vấn và điều trị dự phòng phù hợp để ngăn chặn sự phát triển của bệnh.
Nguồn VINMEC, ytevietnam.edu.vn được tổng hợp