Loading...Mất nước là tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong những ngày nắng nóng, khi trẻ sốt cao, tiêu chảy hoặc nôn ói. Nếu không được phát hiện và xử lý đúng cách, mất nước có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
- Ưu điểm của Y học cổ truyền trong điều trị thận
- Cách điều trị mất ngủ theo các phương pháp cổ truyền
Những kiến thức dưới đây từ bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe con em mình.
Những dấu hiệu mất nước ở trẻ mà cha mẹ cần lưu ý
Mất nước xảy ra khi lượng nước và điện giải bị thất thoát nhiều hơn lượng được cung cấp, khiến cơ thể trẻ không đủ để duy trì các chức năng bình thường. Việc nhận diện sớm các biểu hiện mất nước là yếu tố then chốt giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến cảnh báo mất nước ở trẻ:
- Trẻ khát nước nhiều hơn bình thường: Bé thường xuyên đòi uống nước hoặc bú mẹ liên tục, cho thấy cơ thể đang cần bổ sung nước gấp.
- Khô môi, miệng khô: Đây là một trong những dấu hiệu đầu tiên dễ nhận thấy. Môi nứt nẻ, vùng miệng khô, thiếu nước bọt là biểu hiện rõ ràng của việc mất nước nhẹ đến trung bình.
- Khóc không ra nước mắt: Khi bé khóc nhưng không có nước mắt, đó có thể là dấu hiệu mất nước nghiêm trọng, cần theo dõi sát sao.
- Mắt trũng, thóp lõm (ở trẻ sơ sinh): Mắt bé trũng sâu, nhìn mệt mỏi, kết hợp với thóp trước lõm xuống cho thấy trẻ có thể đang thiếu nước ở mức đáng báo động.
- Da khô, giảm đàn hồi: Véo nhẹ da bụng bé, nếu da không trở lại trạng thái ban đầu nhanh chóng, đó là dấu hiệu cảnh báo mất nước rõ rệt.
- Giảm số lần đi tiểu, nước tiểu đậm màu: Nếu trẻ không đi tiểu trong vòng 6 tiếng hoặc nước tiểu có màu vàng sẫm, kèm mùi hôi, có khả năng bé đang thiếu nước nghiêm trọng.
- Lờ đờ, buồn ngủ nhiều, kém linh hoạt: Trẻ mất nước thường trở nên uể oải, ít phản ứng với môi trường, không hứng thú chơi đùa như bình thường.
- Thở nhanh, tim đập nhanh, da lạnh: Đây là các dấu hiệu mất nước nặng. Khi thấy trẻ có biểu hiện này, cần đưa bé đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Bất kỳ biểu hiện nào bất thường liên quan đến hành vi, trạng thái da, nước tiểu hay biểu cảm của trẻ đều có thể là dấu hiệu mất nước. Phát hiện sớm và can thiệp kịp thời là điều kiện tiên quyết để bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ.
Nguyên nhân khiến trẻ bị mất nước
Để phòng ngừa mất nước hiệu quả, cha mẹ cần hiểu rõ các nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này ở trẻ nhỏ. Theo bác sĩ một số nguyên nhân thường gặp bao gồm:
- Tiêu chảy và nôn ói kéo dài: Đây là nguyên nhân hàng đầu, đặc biệt trong các trường hợp nhiễm virus đường ruột như Rotavirus. Cả tiêu chảy và nôn đều làm mất nhanh lượng lớn nước và điện giải.
- Sốt cao: Khi sốt, cơ thể tiết ra nhiều mồ hôi để hạ nhiệt. Nếu không được bù nước kịp thời, trẻ sẽ dễ rơi vào tình trạng mất nước.
- Không uống đủ nước: Trẻ nhỏ thường không có cảm giác khát rõ ràng hoặc mải chơi quên uống nước. Trong thời tiết nắng nóng hoặc sau vận động thể chất, việc không bổ sung nước càng dễ khiến trẻ bị mất nước.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu hoặc kháng sinh có thể gây tiểu nhiều, làm giảm lượng nước trong cơ thể.
Việc nắm bắt nguyên nhân sẽ giúp cha mẹ có biện pháp phòng ngừa và xử lý sớm, hạn chế rủi ro cho sức khỏe của con.
Cha mẹ nên làm gì khi trẻ có dấu hiệu mất nước?
Khi phát hiện trẻ có biểu hiện nghi ngờ mất nước, cha mẹ cần bình tĩnh xử lý theo các bước khoa học sau:
- Bước 1: Bù nước kịp thời: Ngay khi nhận thấy dấu hiệu mất nước, hãy cho trẻ uống từng ngụm nhỏ dung dịch điện giải (Oresol) theo đúng hướng dẫn. Nếu chưa có sẵn Oresol, có thể tạm thay thế bằng nước lọc, nước trái cây pha loãng hoặc nước canh. Đối với trẻ sơ sinh, cần tăng cường cho bú mẹ. Tuyệt đối không cho trẻ uống nước có gas hoặc nước ngọt vì có thể làm nặng thêm tình trạng tiêu chảy.
- Bước 2: Theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu: Sau khi bù nước, cha mẹ cần tiếp tục theo dõi tình trạng của trẻ, bao gồm số lần đi tiểu, màu sắc nước tiểu, độ tỉnh táo, tình trạng da và môi. Những thay đổi nhỏ cũng có thể phản ánh hiệu quả của việc bù nước hoặc cho thấy tình trạng đang xấu đi.
- Bước 3: Đưa trẻ đến cơ sở y tế khi cần thiết: Nếu sau khi đã bù nước tại nhà mà trẻ vẫn có biểu hiện nặng như tiểu ít, nước tiểu sẫm màu, thở nhanh, da lạnh, mệt mỏi, lừ đừ, co giật hoặc ngất xỉu – cần lập tức đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y Sài Gòn khuyến nghị việc xử trí đúng cách và kịp thời không chỉ giúp trẻ phục hồi nhanh hơn mà còn ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến mất nước.
Mất nước ở trẻ em là tình trạng nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và xử lý hiệu quả nếu cha mẹ có đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết. Những dấu hiệu như môi khô, mắt trũng, khóc không ra nước mắt… tuy nhỏ nhưng có thể là chỉ dấu quan trọng cho thấy sức khỏe của bé đang gặp vấn đề.
Vì vậy, cha mẹ không nên chủ quan hay chần chừ trong việc quan sát, theo dõi và bù nước đúng cách cho con. Đồng thời, luôn sẵn sàng tìm đến sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế khi có dấu hiệu nghiêm trọng để đảm bảo sự an toàn và phát triển toàn diện cho trẻ.
