Dị ứng mạt nhà là một phản ứng của hệ miễn dịch đối với các protein có trong phân và xác chết của mạt nhà, một loại sinh vật nhỏ sống phổ biến trong bụi bẩn của môi trường, chúng có thể gây ra các phản ứng dị ứng cho những người có cơ địa nhạy cảm.
Dị ứng mạt nhà ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh ra sao?
Nguyên nhân gây ra dị ứng mạt nhà
Theo mục xét nghiệm y học cho thấy: Dị ứng mạt nhà chủ yếu liên quan đến các protein trong phân, xác chết và các mảnh vụn từ mạt nhà. Khi con người tiếp xúc với những protein này, hệ miễn dịch của cơ thể có thể phản ứng quá mức, dẫn đến các triệu chứng dị ứng. Mạt nhà sinh sôi và phát triển mạnh mẽ trong môi trường có độ ẩm từ 70% trở lên và nhiệt độ ấm áp (khoảng 20-25°C). Vì chúng ăn các tế bào da chết của con người và vật nuôi, những nơi như giường, gối và các khu vực có nhiều vải vóc thường là nơi lý tưởng cho mạt nhà phát triển.
Triệu chứng của dị ứng mạt nhà
Dị ứng mạt nhà có thể dẫn đến nhiều triệu chứng khác nhau, tương tự như các loại dị ứng hô hấp khác. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Hắt hơi và ngứa mũi: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của dị ứng mạt nhà. Người bị dị ứng thường hắt hơi liên tục, đặc biệt vào buổi sáng sau khi tiếp xúc với các vật dụng chứa bụi.
- Nghẹt mũi và chảy nước mũi: Nghẹt mũi, sổ mũi và cảm giác khó thở là những triệu chứng thường gặp khi mạt nhà kích thích đường hô hấp.
- Ngứa và đỏ mắt: Các protein từ mạt nhà cũng có thể ảnh hưởng đến mắt, gây ngứa, đỏ mắt hoặc cảm giác cay mắt.
- Ho khan và khó thở: Người bị dị ứng mạt nhà có thể cảm thấy khó thở, đặc biệt là khi có tiền sử mắc bệnh hen suyễn. Trong những trường hợp nặng, dị ứng mạt nhà có thể gây ra cơn hen suyễn hoặc làm trầm trọng các triệu chứng hen hiện tại.
- Da bị kích ứng: Một số người có thể bị ngứa da hoặc nổi mẩn đỏ khi tiếp xúc trực tiếp với các vật dụng chứa mạt nhà, mặc dù triệu chứng này ít phổ biến hơn so với các triệu chứng liên quan đến đường hô hấp.
Cách khắc phục dị ứng mạt nhà
Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM cho biết: Dị ứng mạt nhà không thể điều trị hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát và giảm thiểu bằng nhiều biện pháp khác nhau. Dưới đây là các cách hiệu quả giúp người bệnh hạn chế tiếp xúc với mạt nhà và giảm triệu chứng:
1. Vệ sinh định kỳ các khu vực chứa nhiều bụi
- Vệ sinh giường, gối, và chăn định kỳ: Vì giường và gối là nơi tập trung nhiều mạt nhà, bạn nên giặt chúng bằng nước nóng (trên 60°C) ít nhất một lần mỗi tuần để loại bỏ mạt nhà và các chất thải của chúng. Sử dụng các loại chăn, gối được làm từ chất liệu kháng mạt nhà cũng là một biện pháp tốt.
- Hút bụi thường xuyên: Sử dụng máy hút bụi có bộ lọc HEPA giúp loại bỏ mạt nhà và bụi nhỏ khỏi các khu vực sinh hoạt, đặc biệt là thảm và sofa. Khi hút bụi, nên đeo khẩu trang để tránh hít phải các hạt bụi nhỏ có chứa mạt nhà.
- Rửa rèm cửa và đồ vải: Rèm cửa và các vật dụng bằng vải khác cũng là nơi tập trung bụi và mạt nhà. Do đó, hãy giặt chúng thường xuyên hoặc thay bằng các loại vải ít bám bụi như vải cotton hoặc sợi tổng hợp.
2. Kiểm soát độ ẩm trong nhà
Mạt nhà phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt, do đó việc kiểm soát độ ẩm là một trong những yếu tố quan trọng để giảm thiểu sự phát triển của chúng. Sử dụng máy hút ẩm để giữ độ ẩm trong nhà dưới 50% sẽ giúp giảm số lượng mạt nhà. Đặc biệt, trong mùa mưa hoặc những vùng có độ ẩm cao, việc này là rất cần thiết.
3. Sử dụng máy lọc không khí
Máy lọc không khí có bộ lọc HEPA có thể giúp giảm lượng hạt mạt nhà trong không khí, từ đó giảm nguy cơ hít phải các protein gây dị ứng. Đặt máy lọc không khí trong phòng ngủ hoặc phòng khách sẽ giúp cải thiện chất lượng không khí và giảm triệu chứng dị ứng.
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Cao đẳng Xét nghiệm
4. Loại bỏ các vật dụng dễ tích tụ bụi
- Thay thế thảm bằng sàn gỗ hoặc gạch: Thảm là nơi lý tưởng cho mạt nhà sinh sống, vì vậy thay thế thảm bằng sàn gỗ hoặc sàn gạch là cách hiệu quả để giảm bớt số lượng mạt nhà trong nhà.
- Hạn chế đồ chơi và gấu bông: Đồ chơi vải, gấu bông và các đồ vật dễ bắt bụi khác nên được vệ sinh thường xuyên hoặc cất giữ trong tủ kín để tránh tiếp xúc với mạt nhà.
5. Dùng thuốc điều trị
Dược sĩ các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho biết: Trong trường hợp các biện pháp kiểm soát môi trường không đủ để kiểm soát triệu chứng, thuốc có thể được sử dụng để giảm bớt khó chịu. Một số loại thuốc thông dụng bao gồm:
- Thuốc kháng histamin: Loại thuốc này giúp giảm triệu chứng hắt hơi, ngứa mũi, và sổ mũi.
- Thuốc xịt mũi corticosteroid: Đây là loại thuốc chống viêm, giúp giảm viêm niêm mạc mũi và các triệu chứng nghẹt mũi.
- Liệu pháp miễn dịch: Trong những trường hợp nặng hoặc kéo dài, liệu pháp miễn dịch (tiêm phòng dị ứng) có thể được sử dụng để làm giảm nhạy cảm của hệ miễn dịch đối với mạt nhà.
Dị ứng mạt nhà là một tình trạng phổ biến có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bằng cách duy trì vệ sinh môi trường sống, kiểm soát độ ẩm và sử dụng các biện pháp điều trị phù hợp, người bị dị ứng mạt nhà có thể giảm thiểu các triệu chứng và sống thoải mái hơn.
Nguồn: ytevietnam.edu.vn