Loading...Paracetamol, hay còn gọi là acetaminophen, là một trong những loại thuốc giảm đau và hạ sốt phổ biến nhất trên thế giới. Tuy nhiên, việc sử dụng quá liều Paracetamol có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe, đặc biệt là đối với gan.
Quá liều Paracetamol: Nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý
Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý khi xảy ra tình trạng quá liều Paracetamol từ các dược sĩ Cao đẳng Dược chia sẻ.
Nguyên nhân của quá liều Paracetamol
- Dùng liều cao hơn khuyến cáo: Một số người có thể nghĩ rằng dùng một liều lớn hơn sẽ tăng hiệu quả giảm đau hoặc hạ sốt. Tuy nhiên, điều này có thể dẫn đến quá liều.
- Sử dụng nhiều sản phẩm chứa Paracetamol: Paracetamol có mặt trong nhiều sản phẩm thuốc, bao gồm cả thuốc cảm, cúm và thuốc giảm đau khác. Sử dụng nhiều sản phẩm cùng lúc mà không để ý đến thành phần có thể dẫn đến quá liều.
- Ngộ độc cố ý: Trong một số trường hợp, quá liều Paracetamol có thể là kết quả của cố gắng tự tử.
- Lạm dụng thuốc: Một số người có thể lạm dụng Paracetamol để đối phó với cơn đau mãn tính, dẫn đến việc tích tụ lượng thuốc trong cơ thể vượt quá ngưỡng an toàn.
Triệu chứng của quá liều Paracetamol
Dược sĩ tư vấn cho hay: Quá liều Paracetamol thường diễn ra theo bốn giai đoạn:
- Giai đoạn đầu (0-24 giờ):
- Triệu chứng: Buồn nôn, nôn, chán ăn, đổ mồ hôi nhiều, mệt mỏi.
- Mô tả: Triệu chứng trong giai đoạn này có thể không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác.
- Giai đoạn trung gian (24-72 giờ):
- Triệu chứng: Đau ở vùng bụng trên, đặc biệt là bên phải, tăng men gan trong xét nghiệm máu, vàng da (jaundice).
- Mô tả: Trong giai đoạn này, tổn thương gan bắt đầu rõ ràng hơn, và các triệu chứng liên quan đến gan xuất hiện.
- Giai đoạn đỉnh điểm (72-96 giờ):
- Triệu chứng: Suy gan cấp tính, rối loạn đông máu, hạ đường huyết, toan chuyển hóa, bệnh não gan (hepatic encephalopathy).
- Mô tả: Đây là giai đoạn nghiêm trọng nhất, khi tổn thương gan đạt đỉnh điểm và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
- Giai đoạn hồi phục (4-14 ngày):
- Triệu chứng: Nếu được điều trị kịp thời, các triệu chứng bắt đầu giảm và chức năng gan có thể hồi phục dần.
- Mô tả: Giai đoạn này có thể kéo dài vài tuần, và mức độ hồi phục phụ thuộc vào mức độ tổn thương gan trước đó.
Cách xử lý khi xảy ra quá liều Paracetamol
- Tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức: Quá liều Paracetamol là tình trạng y tế khẩn cấp. Nếu nghi ngờ ai đó đã sử dụng quá liều, cần đưa họ đến cơ sở y tế ngay lập tức hoặc gọi cấp cứu.
- Sử dụng than hoạt tính: Trong một số trường hợp, nếu quá liều được phát hiện sớm (trong vòng 1-2 giờ sau khi uống), than hoạt tính có thể được sử dụng để hấp thụ Paracetamol còn trong dạ dày và giảm hấp thụ vào máu.
- Điều trị bằng N-acetylcysteine (NAC): NAC là thuốc giải độc đặc hiệu cho quá liều Paracetamol. NAC có hiệu quả cao nếu được sử dụng trong vòng 8-10 giờ sau khi quá liều, nhưng vẫn có thể có ích nếu được dùng muộn hơn. NAC giúp phục hồi glutathione trong gan, một chất quan trọng để khử độc Paracetamol.
- Theo dõi và điều trị hỗ trợ: Bệnh nhân bị quá liều Paracetamol cần được theo dõi chặt chẽ tại bệnh viện. Điều này bao gồm theo dõi chức năng gan, các chỉ số sinh học khác, và điều trị các triệu chứng cụ thể như rối loạn đông máu, hạ đường huyết, hoặc toan chuyển hóa.
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Văn bằng 2 Cao đẳng Dược
Phòng ngừa quá liều Paracetamol
- Tuân thủ liều dùng khuyến cáo: Luôn tuân thủ liều dùng khuyến cáo trên nhãn thuốc hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Đối với người lớn, liều tối đa an toàn là 4000 mg trong vòng 24 giờ.
- Kiểm tra thành phần thuốc: Trước khi sử dụng nhiều loại thuốc cùng lúc, cần kiểm tra thành phần để tránh sử dụng nhiều sản phẩm chứa Paracetamol cùng lúc.
- Tránh tự ý tăng liều: Không tự ý tăng liều dùng của Paracetamol với suy nghĩ rằng sẽ tăng hiệu quả giảm đau hay hạ sốt.
- Giữ thuốc ngoài tầm với của trẻ em: Đảm bảo rằng trẻ em không thể tiếp cận thuốc để tránh nguy cơ ngộ độc do uống nhầm.
- Giáo dục và nâng cao nhận thức: Tăng cường giáo dục về nguy cơ và triệu chứng của quá liều Paracetamol cho cả cộng đồng và nhân viên y tế.
Dược sĩ các trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho rằng, Quá liều Paracetamol là một tình trạng nghiêm trọng có thể gây tổn thương gan và các biến chứng nguy hiểm khác. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời là rất quan trọng để giảm thiểu tổn hại cho sức khỏe. Tuân thủ đúng liều lượng khuyến cáo, kiểm tra kỹ lưỡng thành phần các sản phẩm thuốc và nâng cao nhận thức về nguy cơ quá liều là những biện pháp quan trọng để phòng ngừa tình trạng này. Việc giáo dục và truyền thông về các nguy cơ liên quan đến Paracetamol cần được đẩy mạnh để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Thông tin chia sẻ chỉ mang tính chất tham khảo, người bệnh không áp dụng khi chưa được sự đồng ý của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế!
Nguồn: ytevietnam.edu.vn
