Cảm lạnh và cảm cúm là hai bệnh lý phổ biến, đặc biệt vào mùa lạnh. Dù có những triệu chứng tương tự nhau như ho, sổ mũi, đau họng, nhưng nguyên nhân và cách điều trị của hai bệnh này có sự khác biệt.
Bị cảm lạnh và cảm cúm nên uống thuốc gì?
Dược sĩ các trường Cao đẳng Dược Hà Nội và Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur nhận định: Việc sử dụng thuốc phù hợp giúp giảm triệu chứng và rút ngắn thời gian hồi phục. Ngoài ra, việc phòng ngừa bằng lối sống lành mạnh cũng rất quan trọng trong việc hạn chế nguy cơ mắc bệnh.
Phân biệt cảm lạnh và cảm cúm
- Cảm lạnh thường do các loại virus như rhinovirus gây ra, triệu chứng nhẹ hơn, bao gồm hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi, đau họng, ho nhẹ. Thời gian mắc bệnh thường kéo dài từ 5-7 ngày và hiếm khi gây biến chứng nghiêm trọng.
- Cảm cúm do virus cúm (Influenza) gây ra, có triệu chứng nghiêm trọng hơn như sốt cao, đau nhức cơ thể, mệt mỏi, đau đầu, ho khan. Cảm cúm có thể kéo dài đến 2 tuần và dễ gây biến chứng ở trẻ em, người cao tuổi, hoặc người có bệnh nền.
Thuốc điều trị cảm lạnh
Do cảm lạnh chủ yếu do virus gây ra nên không có thuốc đặc trị. Các thuốc được sử dụng chủ yếu giúp giảm triệu chứng:
- Thuốc giảm đau, hạ sốt
- Paracetamol: Giúp hạ sốt, giảm đau đầu, đau cơ. Liều dùng phù hợp là 500-1000mg mỗi 4-6 giờ, không quá 4g mỗi ngày.
- Ibuprofen: Ngoài tác dụng giảm đau, còn có tác dụng kháng viêm, nhưng không nên dùng ở những người có bệnh lý về dạ dày.
- Thuốc giảm nghẹt mũi
- Pseudoephedrine: Giúp co mạch, giảm sung huyết mũi, dễ thở hơn, nhưng có thể gây tăng huyết áp.
- Xịt mũi chứa oxymetazoline hoặc xylometazoline: Hiệu quả nhanh nhưng không nên dùng quá 3 ngày để tránh tình trạng lệ thuộc thuốc.
- Thuốc giảm ho
- Dextromethorphan: Dùng trong trường hợp ho khan, không có đờm.
- Guaifenesin: Giúp làm loãng đờm, dễ tống ra ngoài, thường dùng kết hợp với thuốc ho khác.
- Thuốc kháng histamin
- Loratadine, cetirizine: Giúp giảm sổ mũi, hắt hơi, đặc biệt hữu ích nếu có dị ứng kèm theo.
Thuốc điều trị cảm cúm
Dược sĩ Cao đẳng Dược cho hay: Cảm cúm có thể được điều trị bằng thuốc kháng virus nếu được phát hiện sớm:
- Thuốc kháng virus
- Oseltamivir (Tamiflu): Giúp giảm thời gian mắc bệnh và ngăn ngừa biến chứng nếu sử dụng trong 48 giờ đầu tiên.
- Zanamivir: Dạng hít, có tác dụng tương tự oseltamivir, phù hợp với bệnh nhân không thể uống thuốc.
- Thuốc hỗ trợ triệu chứng
- Giống với thuốc dùng cho cảm lạnh: Paracetamol, ibuprofen, thuốc giảm ho, thuốc kháng histamin, thuốc thông mũi.
- Bổ sung thêm vitamin C giúp tăng sức đề kháng.
Lưu ý khi sử dụng thuốc
- Không tự ý dùng kháng sinh vì cảm lạnh và cảm cúm do virus gây ra, kháng sinh chỉ có tác dụng với vi khuẩn.
- Tuân theo liều lượng chỉ định, tránh dùng quá liều paracetamol để ngừa tổn thương gan.
- Trẻ em dưới 6 tuổi không nên dùng thuốc chứa pseudoephedrine vì có thể gây kích thích thần kinh.
- Phụ nữ mang thai, người có bệnh nền như tăng huyết áp, tiểu đường nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.
- Nếu triệu chứng không cải thiện sau 7-10 ngày hoặc có dấu hiệu biến chứng như khó thở, đau ngực, sốt cao kéo dài, cần đi khám ngay.
- Không lạm dụng thuốc xịt mũi vì có thể gây lệ thuộc, làm nghẹt mũi nặng hơn sau khi ngừng thuốc.
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Dược sĩ Cao đẳng Dược
Biện pháp hỗ trợ khác
- Uống nhiều nước giúp làm loãng dịch nhầy, giúp cơ thể đào thải virus nhanh hơn.
- Nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể hồi phục, tránh làm việc quá sức khi đang bệnh.
- Súc miệng nước muối giúp giảm đau họng, sát khuẩn vùng miệng và họng.
- Xông hơi với tinh dầu bạc hà, khuynh diệp giúp thông mũi, giảm nghẹt mũi hiệu quả.
- Bổ sung vitamin C từ trái cây như cam, chanh giúp tăng cường hệ miễn dịch.
- Ăn cháo gà hoặc súp ấm giúp cung cấp năng lượng, làm dịu cổ họng và giúp cơ thể phục hồi tốt hơn.
- Tránh tiếp xúc với người bị bệnh để hạn chế lây nhiễm, đặc biệt trong gia đình hoặc nơi làm việc.
- Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là cổ, ngực và chân để tránh bị nhiễm lạnh thêm.
- Thực hiện chế độ ăn uống cân bằng, giàu dưỡng chất để tăng cường sức đề kháng.
- Tiêm vắc-xin phòng cúm hàng năm để giảm nguy cơ mắc cúm và các biến chứng nặng.
Dược sĩ tư vấn: Việc lựa chọn đúng loại thuốc giúp giảm triệu chứng nhanh chóng và tránh biến chứng. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài hơn 10 ngày hoặc trở nên nghiêm trọng, cần đi khám bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp. Bên cạnh đó, việc áp dụng các biện pháp hỗ trợ và duy trì lối sống lành mạnh sẽ giúp phòng ngừa cảm lạnh và cảm cúm hiệu quả hơn.
Tổng hợp bởi: ytevietnam.edu.vn