Loading...Phương pháp chích lể, hoặc còn được biết đến dưới các tên khác như “khởi mạch,” “thích lạc,” hoặc “thích huyết liệu pháp,” là một phương pháp điều trị trong y học cổ truyền. Hãy cùng tìm hiểu nguồn gốc trong nội dung sau!
Tìm hiểu nguồn gốc phương pháp chích lể trong Đông Y
Phương pháp chích lể có nguồn gốc như thế nào?
Cử nhân Cao đẳng Y Dược TP.HCM cho biết: Phương pháp chích lể hay còn là châm cứu mà sử dụng các loại kim như kim tam lăng, kim khâu áo, kim hoa mai, hào châm thô, dao tiểu mi, và nhiều loại khác để châm vào các lạc mạch nông hoặc huyệt vị. Mục tiêu của phương pháp Y học cổ truyền này là điều trị bệnh bằng cách điều chỉnh lưu lượng máu trong cơ thể thông qua khí huyết kinh lạc tạng phủ.
Liệu pháp chích lể có nguồn gốc lâu đời và có thể xuất phát từ thời kỳ văn hóa tiền sử. Trong thời kỳ này, người xưa thường bị thương khi làm việc và sinh sống trong môi trường khắc nghiệt, do gai góc và đá nhọn đâm vào cơ thể, hoặc thậm chí bị thương chảy máu. Họ cũng thường gặp tình trạng bị đá vỡ khi lao động hoặc chiến đấu với thú dữ. Kỳ thú là sau khi bị va đập và chảy máu, một số bệnh vốn có thể giảm hoặc biến mất, như đau đầu hoặc nhức mỏi gân cốt kéo dài không khỏi. Những kinh nghiệm ngẫu nhiên này ban đầu không được chú ý, nhưng sau một thời gian, khi xảy ra nhiều trường hợp tương tự, con người bắt đầu quan tâm đến các vị trí trên cơ thể có thể được kích thích hoặc gây ra chảy máu để điều trị bệnh. Từ đó, phương pháp chích lể đơn giản nhất đã xuất hiện và phát triển, và sau đó đã dẫn đến sự xuất hiện của công cụ y tế nguyên thủy nhất là biếm thạch. Có một câu nói trong “Y văn” thời kỳ đó: “Biếm, dĩ thạch thích bệnh dã.” Biếm thạch là một công cụ đá có hình dạng nón hoặc chếch qua mài dũa. Nó được tìm thấy ở Đầu Đạo Oa của dân tộc Đa Luân tại vùng Nội Mông Cổ năm 1963, với đầu phẳng và lưỡi dao hình bán nguyệt để rạch đinh nhọt, và đỉnh nón để châm cứu trong phương pháp chích lể. Đồng thời, ở huyện Nhật Chiếu, tỉnh Sơn Đông, cũng đã đào được hai mẫu biếm thạch có hình dạng tương tự.
Theo sự phát triển của sản xuất và tiến bộ xã hội, trong thời kỳ Tiền Tần Lưỡng Hán, khoa học và văn hóa đã phát triển, và phương pháp châm cứu được cải tiến với việc sử dụng các loại kim kim loại thay vì biếm thạch. Sách “Hoàng đế nội kinh” viết trong thời kỳ này đã ghi chép về “Cửu châm,” trong đó có phần về “Phong châm,” được sử dụng để điểm thích tả huyết và trị nhọt và nhiệt bệnh. Có một mô tả về kim tam lăng trong “Linh khu – Cửu châm thập nhị nguyên,” nó có chiều dài 1 thốn 6 phân, thân kim tròn và đầu kim hình tam lăng, đây chính là loại kim tam lăng mà ngày nay được sử dụng trong phương pháp chích lể.
Trong sách “Hoàng đế nội kinh,” có sự tôn trọng lớn đối với thích lạc chích lể và mô tả chi tiết về nguyên tắc của phương pháp này, bao gồm chẩn đoán, chỉ định, lựa chọn huyệt và phương pháp thực hiện thích lạc chích lể. Sách này cũng đề cập đến việc “khứ huyết trước” khi điều trị bệnh, và nhấn mạnh rằng sử dụng thích lạc chích lể có thể biến hư thành thực, giảm bớt triệu chứng, và loại bỏ uyển trần.
Sau “Hoàng đế nội kinh,” các y gia trong các thời kỳ khác tiếp tục nghiên cứu và phát triển nhiều phương pháp châm thích chích lể khác nhau. Ví dụ, Biển Thước sử dụng chích lể để chữa bệnh thái tử Quắc quốc, trong khi danh y Hán Hoa Đà đã chữa khỏi bệnh “đầu phong huyền” cho Tào Tháo bằng phương pháp này. Ngay cả thời Đường và Tống, các y gia đã sử dụng thích lạc chích lể để chữa trị nhiều loại bệnh khác nhau, và phương pháp này dần trở nên trưởng thành.
Khi đến thời đại Kim Nguyên, Lưu Hoàn Tố, một trong Tứ đại gia, rất coi trọng chích lể để điều trị bệnh bằng cách tiết nhiệt và khu tà. Ông đã sử dụng nhiều phương pháp chích lể khác nhau, ví dụ như “biếm xạ chi” để trị lở loét và chích lể các huyệt cụ thể cho các triệu chứng cụ thể.
Phái Công Hạ, do Trương Tùng Chính đại diện, tiếp tục phát triển phương pháp chích lể theo lối của Lưu Hoàn Tố. Thầy Trương đã sử dụng thích lạc chích lể để điều trị nhiều bệnh khó chữa và cho rằng chích lể giống như đổ mồ hôi, là một con đường ngắn nhất để tiết huyết và giảm nhiệt.
Phương pháp chích lể đi vào trong các học thuyết của chuyên gia
Chuyên gia Y học cổ truyền tại các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cũng chia sẻ thêm: Học thuyết thích lạc tiết huyết của thầy Trương là sự phát triển và kế thừa nguyên tắc điều trị “Uyển trần tắc trừ chi” từ sách “Linh khu – Cửu châm thập nhị nguyên.” Ông lý giải rằng khí huyết dễ biện đa thiểu và tả lạc trọng “tam đa.” Ông coi việc “trị bệnh cần nhận biết kinh lạc trước” là quan trọng và nhấn mạnh về vai trò của hai kinh thái dương và dương minh trong việc điều trị bệnh. Thầy Trương phát triển một phong cách độc đáo, sử dụng nhiều loại đao châm và nhiều vị trí chích lể, thậm chí châm lớn lượng máu giải phóng. Ông sử dụng nhiều huyệt vị và lượng máu chích lể lớn, với số vị trí chích lể lên đến hơn 100 châm trong một số trường hợp.
Thầy Trương là một chuyên gia thích lạc chích lể, có sự tỉ mỉ và thận trọng trong thao tác, và ông xác định rõ ràng các chống chỉ định. Ông cho rằng thích lạc chích lể phù hợp cho các loại bệnh thực nhiệt hỏa chứng, nhưng không dùng cho hư hàn chứng. Ông cũng đề cập đến việc cấm kị sau khi chích lể.
Hình ảnh áp dụng phương pháp chích lể trong điều trị
Trong tứ gia Kim Nguyên, Lý Đông Viên sử dụng phương pháp chích lể rộng rãi trong lâm sàng điểm thích chích lể, không chỉ cho các thực chứng và nhiệt chứng mà còn cho các hư chứng. Ông đã sử dụng nhiều phương pháp chích lể để điều trị nhiều triệu chứng khác nhau, bao gồm kinh lạc ứ trệ, đại nhiệt chứng, thấp nhiệt chứng và nhiều triệu chứng hư hàn khác.
Chu Chấn Hanh, một trong tứ đại gia Kim Nguyên, cũng thực hiện nhiều nghiên cứu về châm cứu và sử dụng thích lạc chích lể trong điều trị nhiều loại bệnh khác nhau, bao gồm thấp chứng, đau thắt lưng và hư chứng. Ông thậm chí dùng phương pháp chích lể để điều trị thống phong, và các triệu chứng khác như mắt đỏ sưng đau, hỗc mắt đỏ và nhiều triệu chứng khác.
Y gia thời Nguyên Vương Quốc Thụy đã chỉ ra rằng chích lể Thái dương và Ủy trung có thể điều trị nhiều triệu chứng mắt và thú vị khác. Châm lựa liệu pháp, hay chích lể pháp, có nguồn gốc lâu đời và lịch sử kéo dài hàng nghìn năm. Đây là một phương pháp điều trị sử dụng trong lâm sàng, được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới và đã có ảnh hưởng đến nhiều quốc gia khác nhau. Các y gia nổi tiếng như Tiết Kỷ, Dương Kế Châu, Diệp Thiên Sỹ và Quách Hựu Đào, đều đã phát triển và ứng dụng chích lể liệu pháp một cách thành công trong điều trị nhiều bệnh khác nhau.
Các công cụ sử dụng trong châm lựa liệu pháp có thể khác nhau tùy theo người sử dụng, bao gồm kim tam lăng, đao châm, tế từ phiến và ngân châm. Phương pháp này thường được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh, bao gồm thấp chứng, sưng đau họng, và nhiều bệnh nan y khác.
Ngoài Trung Quốc, chích lể liệu pháp cũng đã được ứng dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia khác nhau, như Nhật Bản, Ai Cập, Ấn Độ, La Mã, Tây Ban Nha, Pháp, Đức, Hi Lạp và Mỹ. Phương pháp này vẫn được sử dụng trong thời hiện đại, và đã được chứng minh có hiệu quả đối với nhiều loại bệnh.
Theo thầy thuốc là giảng viên các trường đào tạo ngành bác sĩ y học cổ truyền cho biết thêm Chích lể liệu pháp là một phương pháp điều trị đơn giản, tiện dụng, kinh tế, và hiệu nghiệm, và không có tác dụng phụ. Do đó, nó đã được mở rộng để điều trị hơn 100 bệnh và đã có sự phát triển lớn trong lĩnh vực này trong thời gian gần đây. Phương pháp này cũng đã được áp dụng thành công trong điều trị nhiều bệnh nan y.
Tổng hợp bởi ytevietnam.edu.vn
