Dị vật đường thở là một cấp cứu thuộc chuyên ngành Tai-Mũi-Họng, thuộc loại cực kỳ khẩn cấp và nguy hiểm, theo thống kê của bệnh viện nhi trung ương cứ 10 ca dị vật đường thở thì tỷ lệ tử tử vong lên đến 7-8 ca.
- Chỉ một vết xước nhỏ có thể khiến trẻ phẫu thuật tim vì xử lý sai
- Cách phòng tránh và cấp cứu kịp thời khi bị ngạt khí than
- Sự thiếu hiểu biết của bạn có thể khiến bé tử vong do sưởi than ấm
Trẻ rất dễ bị hóc dị vật
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị hóc dị vật đường thở.
Dấu hiệu dễ nhận biết nhất khi trẻ bị sặc, đó là “hội chứng xâm nhập” như trẻ đang ăn, đang chơi đột ngột ho sặc sụa, mặt tím tái, vã mồ hôi, thở gắng sức. Nếu dị vật gây tắc nghẽn đường thở hoàn toàn (dị vật thanh quản) trẻ có thể ngừng thở ngay lập tức, tiếp đó là hôn mê và tử vong nếu không được xử trí đúng cách. Hội chứng này cũng có thể chỉ kéo dài một vài phút thì hết do dị vật đã di chuyển sâu vào bên trong đường thở gây tắc nghẽn đường thở không hoàn toàn.
Tuy nhiên, sau khi vào sâu vào trong đường thở, tùy thuộc vào vị trí mắc kẹt dị vật mà trẻ có các biểu hiện khác nhau: nói khàn, thở rít, thở khò khè và khó thở (dị vật hạ thanh quản, khí quản); ho và thở khò khè, ho ra máu, khó thở, nghẹt thở, suy hô hấp, thở yếu, sốt và tím tái (dị vật phế quản).
Khi trẻ bị dị vật đường thở thì việc xử trí của bố mẹ là vô cùng quan trọng vậy xử trí như thế nào cho hiệu quả thì không phải bố mẹ nào cũng biết.
Dị vật đường thở rất nguy hiểm đối với trẻ
Xử trí khi trẻ bị dị vật đường thở.
Khi trẻ bị hóc dị vật đường thở bố mẹ trẻ phải bình tĩnh, vừa để giúp trấn an trẻ, và khẩn trương trong quá trình xử trí hóc dị vật cho con.Nếu trẻ còn hồng hào còn khóc được, còn la được, không khó thở: nên đặt trẻ ở tư thế ngồi thở, giữ yên trẻ và đưa đến bệnh viện để khám và gắp dị vật ra. Nếu con bạn tím tái, khó thở, không khóc hoặc khóc yếu. Nhanh chóng gọi cấp cứu và tiến hành thủ thuật heimlich:
Đối với trẻ dưới 2 tuổi bố mẹ sẽ sử dụng phương pháp vỗ lưng ấn ngực. Đặt trẻ nằm sấp, đầu thấp trên cánh tay trái, giữ chặt đầu và cổ trước bằng bàn tay trái. Dùng gót bàn tay phải vỗ 5 cái thật mạnh vỗ lưng trẻ ở khoảng giữa hai bả vai.
Sau đó lật ngửa trẻ sang tay phải, nếu còn khó thở, tím tái, dùng hai ngón tay trái ấn mạnh ở vùng 1/2 dưới xương ức 5 cái. Nếu dị vật vẫn chưa rơi ra ngoài, hãy lật người trẻ lại tiếp tục vỗ lưng. Luân phiên vỗ lưng và ấn ngực cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở hoặc trẻ khóc được.
Xử trí nhanh khi trẻ di vật
Đối với trẻ lớn
Trẻ còn tỉnh:Đứng sau lưng trẻ, vòng hai tay ôm lấy thắt lưng trẻ. Nắm chặt bàn tay làm thành một quả đấm đặt ở vùng thượng vị, ngay dưới chóp xương ức, phía trên rốn. Ẩn 5 cái dứt khoát theo hướng từ trước ra sau và từ dưới lên trên, mạnh và nhanh. Có thể lặp lại 6-10 lần ấn bụng cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở hoặc trẻ khóc la được
Trẻ hôn mê để trẻ nằm ngửa, quỳ xuống dạng 2 chân cạnh đùi nạn nhân. Đặt gót một lòng bàn tay lên vùng thượng vị, dưới chóp xương ức, dưới chóp xương ức, đặt tiếp bàn tay thứ hai chồng lên bàn tay thứ nhất. Ẩn 5 cái dứt khoát, mạnh và nhanh vào bụng theo hướng từ dưới lên trên. Có thể lặp lại 6-10 lần ấn bụng cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở.
Chú ý :nếu con bạn ngưng thở, phải thổi ngạt hai cái chậm trước và xen kẽ thổi ngạt khi làm thủ thuật Heimlich hay vỗ lưng ấn ngực cho tới khi trẻ thở lại hoặc la khóc được. Sau khi lấy được dị vật, hoặc trẻ la khóc được, vẫn phải đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra.
Do tâm lý hoảng loạn khi thấy con bị hóc dị vật mà một số ông bố, bà mẹ đã cố móc lấy vật lạ ra vô tình bạn đã làm dị vật dịch chuyển vào sâu hơn, gây khó khăn cho việc lấy dị vật ra hơn. Lời khuyên cho bạn lúc này là đừng cố gắng can thiệp để lấy dị vật ra nếu trẻ nhà bạn vẫn còn có thể ho, thở hay la, khóc được, mà hãy nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được theo dõi và lấy dị vật ra ngoài.
Xử trí đúng dị vật đường thở quyết định đến sự sống của trẻ
Hy vọng rằng từ những kiến thức chúng tôi cung cấp cho bạn, bạn có thể xử trí được khi chẳng may con mình bị hóc dị vật đường thở để đảm bảo sức khỏe của mẹ và bé.
Ngọc Mai- Ytevietnam.edu.vn