Dân gian có câu “Nam bất thiểu trần bì/ Nữ bất ly hương phụ” điều này chứng minh được công dụng quý của hương phụ đối với những chị em phụ nữ.
- Nguyên nhân và một số bài thuốc điều trị rối loạn kinh nguyệt
- Bác sĩ chia sẻ những điểm cần lưu ý khi sử dụng thuốc xông
- Bác sĩ Đông Y chỉ ra bài thuốc từ cây lá đắng chữa đau vai gáy
Hương phụ: Vị thuốc Đông Y quý giá đối với chị em phụ nữ
Theo chia sẻ của các Bác sĩ chuyên khoa, Hương phụ còn gọi củ gấu, là thân rễ phình ra thành củ của cây củ gấu (Cyperus rotundus L.), thuộc họ cói (Cyperaceae). Hương phụ vị cay, hơi đắng, ngọt, tính bình; vào can, tam tiêu,… Chế biến với phụ liệu nâng cao tác dụng của hương phụ với tam tiêu (phế, thượng tiêu – rượu, gừng; can, tỳ, trung tiêu – giấm, cam thảo; thận, hạ tiêu – muối, nước tiểu trẻ em…). Hương phụ chế với rượu, giấm, muối, nước tiểu trẻ em gọi là tứ chế; nếu thêm nước gừng, nước cam thảo gọi là thất chế.
Hương phụ: Vị thuốc Đông Y quý giá đối với chị em phụ nữ
Hương phụ ngày dùng 6-20g bằng cách nấu hầm, ngâm, sắc, trị đau tức vùng ngực bụng và liên sườn, đầy hơi trướng hơi, không tiêu, ợ hơi, kinh nguyệt không đều, thống kinh. Sau đây là một số bài thuốc từ hương phụ chị em có thể áp dụng:
Khai uất, điều kinh
- Bài 1: Bác sĩ Y học cổ truyền Ngô Thị Minh Huệ giảng viên Cao đẳng Dược Hà Nội – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ, trị kinh nguyệt không đều do tinh thần uất ức, đau bụng dưới khi có kinh, vú trướng đau; rong kinh, trĩ chảy máu rỉ rả. Hoàn hương phụ chế: hương phụ chia làm 4 phần, ngâm riêng mỗi phần với muối, dấm, rượu, nước tiểu trẻ em. Sao khô, nghiền thành bột mịn hoặc làm hoàn. Mỗi lần uống 6g, uống với nước cháo hoặc nước hồ nếp.
- Bài 2: Trị đau bụng kinh, sử dụng lá ngải 20g, trần bì 20g, hương phụ tứ chế 20g, nguyệt quý hoa 2 đóa. Sắc uống.
- Bài 3: Trị đau bụng kinh, bệnh nhân có thể sử dụng hương phụ tứ chế 30g, ích mẫu thảo 12g. Sắc uống.
Hành khí, giảm đau
- Bài 1 – Trị ngực bụng trướng đau, bệnh về chức năng thần kinh dạ dày. Thang tiểu ô trầm: hương phụ 8g, ô dược 12g, cam thảo 4g. Sắc uống.
- Bài 2 – Hoàn lương phụ: hương phụ 12g, cao lương khương 12g. Sắc uống. Trị dạ dày hàn khí.
- Bài 3: hương phụ 12g, diên hồ sách 8g. Sắc uống. Trị ngực sườn trướng đau.
Hương phụ là vị thuốc Đông Y chủ trị rất nhiều chứng bệnh của nữ giới
Kiện vị, tiêu thực
- Đông Y sử dụng thang hương sa dưỡng – trị tỳ vị hư nhược, tiêu hóa không tốt gây các chứng nôn, tiêu chảy, trướng đau. Vị gồm: mộc hương 6g, hậu phác 12g, hương phụ 8g, sa nhân 4g,hoắc hương 8g, phục linh 12g, bán hạ 12g, bạch truật 12g, trần bì 12g, cam thảo 4g, gừng sống 12g, đại táo 5 quả. Sắc uống.
- Món ăn thuốc có hương phụ: Hương phụ 12g, bí đao 500g. Bí đao gọt vỏ thái lát, cùng hương phụ đem nấu canh thêm gia vị thích hợp. Ăn ngày 1 lần, liên tục 5 – 10 ngày. Trị nhiễm độc thai nghén, phù nề.
- Thịt bò hầm ngải cứu hương phụ: thịt bò 250g; ngải cứu 12g, diên hồ sách 12g, hương phụ 10g. Dược liệu cho trong túi vải xô; gừng tươi gọt vỏ ngoài, đập giập; thịt bò làm sạch thái lát. Cho tất cả vào nồi, thêm nước, đun nhỏ lửa cho chín nhừ, lấy bỏ túi bã thuốc, thêm gia vị thích hợp. Ăn trong ngày, ăn liên tục trong 5 – 7 ngày. Trị rối loạn kinh nguyệt, kinh kéo dài 7, 8 ngày hoặc 10 ngày sau kỳ, lượng ít, đau quặn vùng tiểu khung.
- Rượu hương phụ: hương phụ tứ chế 30g, rượu trắng 500ml. Ngâm sau 7 ngày, mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần 30ml. Trị đau tức liên sườn, vùng chậu hông (can uất lặc thống, thiểu phúc thống).
Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi cung cấp, chị em đã biết cách sử dụng hương phụ để điều trị chứng bệnh ở phụ nữ.
Thanh Mai – ytevietnam.edu.vn