Tia UV được chia thành ba loại chính: UVA, UVB và UVC. Trong đó, UVA và UVB là hai loại phổ biến nhất có khả năng xuyên qua khí quyển và ảnh hưởng đến cơ thể.
Tia UV có ảnh hưởng như thế nào tới sức khỏe con người?
1. Lợi ích của tia UV
Mặc dù tia UV thường được biết đến với các tác hại, nó cũng đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe làm đẹp của con người.
- Tổng hợp vitamin D
Một trong những lợi ích nổi bật của tia UV là kích thích cơ thể tổng hợp vitamin D. Khi da tiếp xúc với tia UVB, một phản ứng hóa học xảy ra, tạo ra vitamin D – một yếu tố quan trọng giúp hấp thụ canxi và duy trì xương chắc khỏe. Thiếu hụt vitamin D có thể dẫn đến các vấn đề về xương, như loãng xương và còi xương. Do đó, một lượng nhỏ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời mỗi ngày được khuyến cáo để đảm bảo cơ thể có đủ vitamin D.
- Hỗ trợ điều trị một số bệnh da liễu
Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM cho biết: Tia UV còn được sử dụng trong điều trị một số bệnh da liễu như bệnh vảy nến, eczema và vitiligo (bạch biến). Trong những liệu pháp này, tia UV được sử dụng để kiểm soát sự phát triển quá mức của các tế bào da, giúp làm dịu các triệu chứng bệnh.
2. Tác hại của tia UV
Tuy nhiên, việc tiếp xúc quá nhiều với tia UV có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe, đặc biệt là với da và mắt.
- Tổn thương da
Một trong những tác động rõ ràng nhất của tia UV là tổn thương da. Tia UVB là nguyên nhân chính gây ra hiện tượng cháy nắng. Khi tiếp xúc trực tiếp với tia UVB trong thời gian dài, da sẽ bị viêm và đỏ rát. Nếu không được bảo vệ, tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng, dẫn đến đau và bong tróc da.
UVA, mặt khác, thâm nhập sâu hơn vào các lớp da và gây ra hiện tượng lão hóa sớm. Các dấu hiệu của lão hóa do ánh nắng bao gồm nếp nhăn, nám và da không đều màu. Hơn nữa, tiếp xúc liên tục với tia UV có thể làm giảm khả năng tự phục hồi của da, khiến làn da trở nên mỏng manh và dễ tổn thương hơn.
- Nguy cơ ung thư da
Tia UV là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư da, bao gồm các dạng nguy hiểm như ung thư tế bào hắc tố (melanoma), ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào vảy. Trong đó, ung thư tế bào hắc tố là loại ung thư da nghiêm trọng nhất và có thể lan rộng đến các cơ quan khác trong cơ thể. Nguy cơ mắc ung thư da tăng lên khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mà không có biện pháp bảo vệ, đặc biệt đối với những người có làn da nhạy cảm hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh.
- Tác động đến mắt
Dược sĩ các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay: Tia UV cũng gây hại cho mắt, đặc biệt là UVB. Khi tiếp xúc với ánh sáng UV trong thời gian dài, nguy cơ mắc các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng tăng lên. Đục thủy tinh thể là một trong những nguyên nhân chính gây mù lòa trên toàn cầu, và việc bảo vệ mắt khỏi tia UV là biện pháp quan trọng để ngăn ngừa tình trạng này. Ngoài ra, ánh sáng mặt trời mạnh có thể gây ra hiện tượng viêm giác mạc do ánh sáng (photokeratitis), một dạng viêm đau ở giác mạc tương tự như cháy nắng.
Tia UV đem lai một số lợi ích và tác hại cho da
- Ảnh hưởng tới hệ miễn dịch
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc tiếp xúc quá nhiều với tia UV có thể làm suy giảm hệ miễn dịch. Điều này khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng và khó chống lại các bệnh tật. Tia UVB có thể ức chế các phản ứng miễn dịch của da, khiến cho việc đối phó với các tác nhân gây hại từ môi trường trở nên khó khăn hơn.
3. Biện pháp bảo vệ khỏi tác hại của tia UV
Để hạn chế các tác động tiêu cực của tia UV lên sức khỏe, cần có những biện pháp bảo vệ phù hợp:
- Sử dụng kem chống nắng: Chọn các loại kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên và bôi lại sau mỗi 2 giờ khi ra ngoài trời.
- Mặc quần áo bảo vệ: Áo dài tay, quần dài, và mũ rộng vành có thể giúp che chắn da khỏi tia UV.
- Đeo kính râm: Chọn kính râm có khả năng chống tia UV để bảo vệ mắt.
- Tránh ánh nắng mặt trời mạnh: Tia UV mạnh nhất từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Cố gắng hạn chế ra ngoài vào những thời điểm này.
Tổng hợp bởi ytevietnam.edu.vn