Loading...Axit amin là các hợp chất hữu cơ cơ bản, đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng sinh học của cơ thể. Vậy phân loại và tác dụng Axit amin là gì?
Axit amin: Phân loại và tác dụng của từng loại
Phân loại Axit amin hiện nay
Dược sĩ lâm sàng tại các trường Cao đẳng Dược Hà Nội chia sẻ: Cơ thể con người cần tới 20 loại Axit amin khác nhau để hỗ trợ sự phát triển và các hoạt động sống quan trọng. Chúng được phân thành hai loại chính: Axit amin thiết yếu (không được cơ thể tự tổng hợp) và Axit amin không thiết yếu (cơ thể có khả năng tự tổng hợp).
- Axit amin thiết yếu
Các loại Axit amin thiết yếu không thể được cơ thể sản xuất mà phải được bổ sung hàng ngày thông qua chế độ ăn uống. Nguồn Axit amin thiết yếu tốt nhất là protein từ thịt động vật, trứng và thịt gia cầm.
Trong quá trình tiêu hoá thức ăn, protein được phân giải thành các loại Axit amin riêng lẻ. Những Axit amin này được hấp thụ từ ruột vào máu và chuyển đến các cơ quan, nơi chúng được sử dụng để tổng hợp các loại protein cụ thể phục vụ nhu cầu của cơ thể, như xây dựng cơ bắp và điều chỉnh chức năng của hệ miễn dịch.
Có 9 loại Axit amin thiết yếu, bao gồm:
- Phenylalanine: Tiền chất của các chất dẫn truyền thần như tyrosine, dopamine, epinephrine và norepinephrine.
- Valine: Axit amin trong 3 Axit amin chuỗi nhánh, quan trọng cho tăng trưởng và tái tạo cơ bắp.
- Threonine: Thành phần chính của protein cấu trúc quan trọng của da và mô liên kết.
- Tryptophan: Axit amin duy trì cân bằng nitơ và là tiền chất của serotonin.
- Methionine: Đóng vai trò quan trọng trong chu trình trao đổi chất và giải độc.
- Leucine: Axit amin chuỗi nhánh, quan trọng trong tổng hợp protein và sửa chữa cơ bắp.
- Isoleucine: Axit amin cuối cùng trong bộ 3 Axit amin chuỗi nhánh, liên quan đến chuyển hóa cơ bắp.
- Lysine: Đóng vai trò chính trong tổng hợp protein, hormone, enzyme và hấp thụ canxi.
- Histidine: Sử dụng để sản xuất histamine, quan trọng trong các phản ứng miễn dịch, tiêu hóa và giấc ngủ.
Các Axit amin thiết yếu đóng vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh hóa của cơ thể, và thiếu hụt chúng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều hệ thống trong cơ thể như hệ thần kinh, hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa.
- Axit amin không thiết yếu
Axit amin không thiết yếu chiếm tỷ lệ lớn trong thành phần đạm của thức ăn, gồm 11 loại như Arginine, Alanine, Cysteine, Glutamate, Aspartate, Glycine, Proline, Serine, Tyrosine, Glutamine và Asparagine.
Một số loại Axit amin này được coi là không thiết yếu trong nhiều trường hợp, và cơ thể có khả năng tự tổng hợp chúng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, như khi cơ thể đối mặt với các bệnh lý, bổ sung Axit amin không thiết yếu qua chế độ ăn uống có thể cần thiết để đáp ứng nhu cầu tăng cao của cơ thể.
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur tuyển sinh Cao đẳng Dược năm 2024
Axit amin và các tác dụng của chúng
- Cải thiện tâm trạng và giấc ngủ
Axit amin như Tryptophan đóng vai trò quan trọng trong sản xuất serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng điều chỉnh tâm trạng, giấc ngủ và hành vi. Sự giảm thấp của nồng độ serotonin thường liên quan đến trạng thái chán nản và rối loạn giấc ngủ. Bổ sung Tryptophan có thể giúp giảm triệu chứng trầm cảm, cải thiện tâm trạng và hỗ trợ giấc ngủ.
- Tăng hiệu suất tập thể dục
Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Bộ 3 Axit amin thiết yếu chuỗi nhánh thường được sử dụng để giảm mệt mỏi, cải thiện hiệu suất tập luyện, giảm đau nhức và kích thích phục hồi cơ bắp sau các hoạt động tập thể dục có cường độ cao. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc sử dụng 4 gram leucine mỗi ngày trong 12 tuần có thể tăng cường sức mạnh cơ bắp ở những người không thường xuyên tập luyện, chứng minh rằng Axit amin thiết yếu mang lại lợi ích cho sức khỏe cơ bắp không chỉ đối với người tập luyện chuyên nghiệp mà còn ở những người không tham gia hoạt động thể chất đều đặn.
- Ngăn ngừa mất cơ
Mất cơ là một hiện tượng phổ biến trong quá trình điều trị bệnh và nằm nghỉ dưỡng trong thời gian dài, đặc biệt ở người cao tuổi. Axit amin thiết yếu có vai trò ngăn chặn sự phân hủy cơ bắp và duy trì khối lượng cơ. Bổ sung Axit amin cũng được chứng minh là hiệu quả trong việc duy trì khối lượng cơ ở người cao tuổi và người tập luyện.
- Hỗ trợ giảm cân
Bộ 3 Axit amin thiết yếu chuỗi nhánh có tác dụng kích thích quá trình giảm béo, giảm trọng lượng cơ thể và giảm tỷ lệ mỡ (so với sữa hoặc đồ uống thể thao trong các nghiên cứu). Việc bổ sung Axit amin thiết yếu hàng ngày là quan trọng để cải thiện tâm trạng, tăng hiệu suất tập luyện, ngăn chặn mất cơ và hỗ trợ quá trình giảm cân. Sự thiếu hụt Axit amin có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe và triệu chứng tiêu cực, vì vậy việc xây dựng một chế độ ăn uống đa dạng, giàu protein là quan trọng để đảm bảo cung cấp đầy đủ Axit amin thiết yếu cho cơ thể.
Thông tin được các dược sĩ tư vấn chia sẻ chỉ mang tính chất tham khảo
Nguồn: Bệnh viện VINMEC, tổng hợp bởi ytevietnam.edu.vn
