Tầm quan trọng của xét nghiệm nước tiểu định kỳ trong thai kỳ

Trong suốt hành trình mang thai, việc theo dõi sức khỏe của cả mẹ và bé là ưu tiên hàng đầu. Một trong những xét nghiệm thường quy nhưng vô cùng quan trọng mà các bác sĩ sản khoa chỉ định là xét nghiệm nước tiểu. Xét nghiệm đơn giản này mang lại nhiều thông tin giá trị, giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, từ đó có những can thiệp kịp thời, đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh.

Những mục đích thiết thực của xét nghiệm nước tiểu

Xét nghiệm nước tiểu định kỳ trong thai kỳ không chỉ là một thủ tục thông thường mà còn đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ sức khỏe của mẹ và thai nhi.Theo các chuyên gia y khoa Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn  những mục đích chính của xét nghiệm là:

– Phát hiện sớm nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI)

• • Thai phụ dễ bị UTI do sự thay đổi nội tiết tố làm giãn niệu quản và giảm nhu động, cùng với áp lực từ tử cung đang phát triển lên bàng quang, gây ứ đọng nước tiểu.
  • Xét nghiệm nước tiểu giúp phát hiện vi khuẩn, tế bào bạch cầu, nitrite trong nước tiểu, là những dấu hiệu của nhiễm trùng.
  • Việc phát hiện và điều trị sớm UTI giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng hơn như viêm thận bể thận (pyelonephritis), sinh non, hoặc nhẹ cân ở trẻ sơ sinh.

– Theo dõi nguy cơ tiền sản giật

• • Tiền sản giật là một biến chứng thai kỳ nguy hiểm, đặc trưng bởi huyết áp cao và protein niệu (protein trong nước tiểu).
  • Xét nghiệm nước tiểu định kỳ giúp phát hiện protein niệu, một trong ba dấu hiệu chính của tiền sản giật (bên cạnh tăng huyết áp và phù).
  • Việc phát hiện sớm protein niệu cho phép bác sĩ theo dõi chặt chẽ hơn và có biện pháp can thiệp kịp thời để bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé.

– Tầm soát tiểu đường thai kỳ (GDM)

• • Tiểu đường thai kỳ là tình trạng rối loạn dung nạp glucose khởi phát hoặc được phát hiện lần đầu tiên trong thai kỳ.
  • Xét nghiệm nước tiểu có thể phát hiện glucose niệu (glucose trong nước tiểu), một dấu hiệu gợi ý tình trạng tăng đường huyết.
  • Mặc dù không phải là xét nghiệm chẩn đoán chính xác cho GDM (cần nghiệm pháp dung nạp glucose), nhưng sự hiện diện của glucose trong nước tiểu sẽ là một chỉ điểm để bác sĩ tiến hành các xét nghiệm chuyên sâu hơn.

– Đánh giá các bệnh lý về thận

• • Các bệnh lý tiềm ẩn về thận như viêm cầu thận, viêm bể thận có thể trở nên nghiêm trọng hơn trong thai kỳ do sự tăng tải cho hệ tiết niệu.
  • Xét nghiệm nước tiểu có thể phát hiện các bất thường như protein niệu, hồng cầu niệu, bạch cầu niệu, trụ niệu, giúp bác sĩ đánh giá chức năng thận và phát hiện sớm các vấn đề.

– Phát hiện các dấu hiệu tổn thương gan – mật:

• • Một số tình trạng bệnh lý về gan mật trong thai kỳ (ví dụ: ứ mật thai kỳ) có thể ảnh hưởng đến các chất chuyển hóa bài tiết qua nước tiểu.
  • Xét nghiệm nước tiểu có thể giúp phát hiện bilirubin hoặc urobilinogen, những chất có thể tăng cao khi có vấn đề về gan mật.

– Tầm soát một số bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs):

• • Trong một số trường hợp, xét nghiệm nước tiểu có thể được sử dụng để tầm soát một số STIs như Chlamydia hoặc lậu, đặc biệt khi không thể lấy mẫu ở vị trí khác.
  • Việc phát hiện sớm các STIs giúp ngăn ngừa lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình mang thai và sinh nở.

Thời điểm quan trọng để thực hiện xét nghiệm

Thông thường, xét nghiệm nước tiểu được chỉ định trong những thời điểm sau:

–Khi khám thai định kỳ: Đây là một phần của quy trình theo dõi thai sản toàn diện.

– Khi có các triệu chứng bất thường: Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm nước tiểu bất cứ lúc nào nếu mẹ bầu có các dấu hiệu nghi ngờ như:

• • Tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu nhiều lần.
  • Nước tiểu có màu sắc hoặc mùi khác lạ.
  • Đau lưng hoặc đau bụng dưới.
  • Phù đột ngột ở mặt, tay, chân.
  • Tăng huyết áp.

Quy trình lấy mẫu nước tiểu đúng cách

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa lưu ý để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác, việc lấy mẫu nước tiểu đúng quy trình là rất quan trọng:

– Sử dụng cốc đựng nước tiểu vô trùng do cơ sở y tế cung cấp.

– Vệ sinh sạch sẽ vùng kín bằng nước sạch và lau khô bằng khăn sạch.

– Bắt đầu đi tiểu, sau đó bỏ qua dòng nước tiểu đầu.

– Lấy khoảng 30-50ml nước tiểu giữa dòng vào cốc.

– Đậy kín nắp cốc và đặt vào vị trí quy định.

Đánh giá kết quả xét nghiệm

Sau khi mẫu nước tiểu được phân tích, bác sĩ sẽ báo kết quả cho mẹ bầu. Nếu kết quả bình thường, mẹ bầu sẽ tiếp tục theo dõi thai kỳ theo lịch hẹn. Nếu kết quả bất thường, bác sĩ sẽ giải thích ý nghĩa của các chỉ số bất thường và có thể đề nghị xét nghiệm chuyên sâu để chẩn đoán chính xác và có được điều trị phù hợp.