Loading...Kháng thể đơn dòng là loại kháng thể được sản xuất trong một loạt các tế bào có cùng một tỷ lệ, đồng nhất về cấu trúc và chức năng. Hãy cùng tìm hiểu kháng thể đơn dòng trong bài sau đây!
Tìm hiểu về kháng thể đơn dòng trong Y khoa
Vai trò của kháng thể đơn dòng
Chúng có vai trò quan trọng trong nhiều ứng dụng y học, bao gồm điều trị các bệnh ung thư và nhiễm virus, cũng như trong các xét nghiệm chẩn đoán.
Cụ thể, chức năng của kháng thể đơn dòng bao gồm:
- Trung hòa các tác nhân gây bệnh: Kháng thể đơn dòng có khả năng trung hòa và ngăn chặn vi khuẩn, virus hoặc các tác nhân gây bệnh khác từ xâm nhập vào các tế bào khỏe mạnh của cơ thể.
- Opsonin hóa kháng nguyên: Chúng có thể phát hiện và kết hợp với các kháng nguyên, tạo thành các phức hợp kháng thể-kháng nguyên, giúp tăng cường quá trình phagocytosis (sự nuốt tế bào) bởi các tế bào miễn dịch.
- Hỗ trợ cho quá trình gây độc tế bào phụ thuộc kháng thể: Kháng thể đơn dòng có thể kích hoạt quá trình gây tổn thương tế bào, đặc biệt là khi tế bào đó phản ứng với kháng nguyên mà kháng thể đang nhận diện.
- Kích hoạt bổ thể và tham gia vào sự điều hòa các đáp ứng của kháng thể: Chúng có thể kích hoạt các phản ứng miễn dịch bổ sung và tham gia vào việc điều hòa các phản ứng miễn dịch khác nhau.
- Ứng dụng trong xét nghiệm chẩn đoán: Kháng thể đơn dòng được sử dụng trong các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán như western blot và hóa mô miễn dịch để xác định sự hiện diện của các kháng nguyên hoặc vi rút trong mẫu. Ví dụ, western blot được sử dụng trong xét nghiệm HIV.
Dược sĩ Cao đẳng Y Dược TP.HCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur nhận định: Nhờ vào các tính chất này, kháng thể đơn dòng đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực của y học hiện đại.
Cơ chế hoạt động của các kháng thể đơn dòng
Cơ chế hoạt động của các kháng thể đơn dòng dựa trên quá trình sản xuất và lựa chọn tế bào bạch cầu có khả năng nhận diện và liên kết chặt chẽ với một loại kháng nguyên cụ thể. Dưới đây là cơ chế hoạt động chi tiết được chia sẻ tại mục tin tức y học:
- Sản xuất kháng thể đơn dòng: Các nhà khoa học bắt đầu quá trình bằng cách cho các tế bào bạch cầu tiếp xúc với kháng nguyên cụ thể mục tiêu. Kháng nguyên là các phần tử mà hệ thống miễn dịch nhận diện và phản ứng với chúng, thường là protein hoặc các hợp chất hóa học có kích thước và cấu trúc nhất định.
- Lựa chọn tế bào bạch cầu: Sau khi tiếp xúc với kháng nguyên, các tế bào bạch cầu được lựa chọn dựa trên khả năng của chúng trong việc nhận diện và liên kết chặt chẽ với kháng nguyên này. Các tế bào bạch cầu đơn lẻ hoặc dòng nhân bản được chọn để tạo ra nhiều tế bào có khả năng nhận diện và liên kết với kháng nguyên cụ thể này.
- Sản xuất kháng thể đơn dòng: Các tế bào bạch cầu được chọn được sử dụng để sản xuất các kháng thể đơn dòng thông qua quá trình lọc và sản xuất tế bào.
- Liên kết với kháng nguyên cụ thể: Các kháng thể đơn dòng sau đó được kiểm tra để đảm bảo rằng chúng có khả năng nhận diện và liên kết chặt chẽ với kháng nguyên cụ thể đã được chọn. Chúng chỉ liên kết với một epitope cụ thể trên kháng nguyên, do đó được gọi là kháng thể “đơn dòng”.
- Ứng dụng trong nghiên cứu và y học: Các kháng thể đơn dòng này sau đó được sử dụng trong nghiên cứu sinh học phân tử, xét nghiệm chẩn đoán, và điều trị bệnh. Chúng có thể được sử dụng để nhận diện và tiêu diệt các tế bào ung thư hoặc các vi rút gây bệnh, hoặc được sử dụng trong các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán như western blot.
Cơ chế hoạt động của các kháng thể đơn dòng trong công nghệ vacxin
Ứng dụng của kháng thể đơn dòng
Kỹ thuật viên Cao đẳng Xét nghiệm tại các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội chia sẻ: Các loại thuốc kháng thể đơn dòng đã đóng một vai trò quan trọng trong điều trị ung thư và các bệnh lý khác. Dưới đây là một số loại thuốc kháng thể đơn dòng phổ biến được sử dụng trong điều trị ung thư:
- Kháng thể đơn dòng trần (Naked mAbs):
- Alemtuzumab: Sử dụng trong điều trị bạch cầu lymphocytic mãn tính.
- Trastuzumab: Được sử dụng trong điều trị ung thư vú và ung thư dạ dày có biểu hiện HER2 dương tính.
- Rituximab: Được sử dụng trong điều trị bạch cầu lymphocytic mãn tính và ung thư lympho không Hodgkin.
- Kháng thể đơn dòng liên hợp (Conjugated mAbs):
- Ibritumomab tiuxetan (Zevalin): Sử dụng kết hợp với đồng vị phóng xạ để điều trị ung thư lympho không Hodgkin.
- Brentuximab vedotin (Adcetris): Gắn với các hóa chất gây độc tế bào và được sử dụng trong điều trị lympho Hodgkin và lympho T peripherial.
- Ado-trastuzumab emtansine: Gắn với thuốc hóa trị và được sử dụng trong điều trị ung thư vú.
- Kháng thể đơn dòng đặc hiệu kép:
- Blinatumomab: Sử dụng để điều trị một số bệnh bạch cầu, như bạch cầu dạng T acute lymphoblastic leukemia.
Những loại kháng thể đơn dòng này đóng vai trò quan trọng trong việc nhắm mục tiêu vào các tế bào ung thư mà không gây tổn thương đến các tế bào khỏe mạnh, giúp cải thiện hiệu quả điều trị và tăng tỉ lệ sống sót của bệnh nhân.
Nguồn: VNVC – ytevietnam.edu.vn
