Bong gân là tổn thương thường gặp do bị ngã hoặc trượt chân, khi bị bong gân cần biết xử lý đúng cách để tránh bị đau và để lại những hậu quả đáng tiếc.
- KTV Vật lý trị liệu hướng dẫn 4 bài tập chữa đau lưng hiệu quả
- Bác sĩ Vật lý trị liệu chỉ ra những lợi ích của việc tắm khoáng nóng
- 5 mẹo trị đau khớp gối mà không cần dùng thuốc Tây Y
Bác sĩ hướng dẫn cách xử lý khi bị bong gân
Bong gân là gì?
Bác sĩ Lê Ngoan, giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, bong gân là tình trạng tổn thương của bao khớp, phổ biến là các dây chằng, tổn thương này thường xảy ra sau một động tác quá mạnh nhưng không gây ra trật khớp hoặc gãy xương. Những khu vực khớp xương thường bị bong gân là cổ chân, đầu gối, cổ tay…
Những tai nạn thường xảy ra do các tai nạn như trượt chân, ngã khiến sức nặng của cơ thể chuyển hướng đột ngột khiến cho khớp bị xoắn vặn, dây chằng khớp bị kéo căng quá mức. Khi bị bong gân người bệnh cần xử lý đúng cách để hạn chế các biến chứng có thể xảy ra.
Các mức độ bong gân gồm:
- Mức nhẹ, gân chỉ bị kéo giãn ra, một số ít bó sợi bị đứt (độ 1)
- Nhiều bó bị đứt (độ 2) nhưng khớp vẫn vững, tổn thương mau liền, ít biến chứng.
- Thể nặng (độ 3), dây chằng bị bóc khỏi một đầu xương hoặc bị đứt đôi gây lỏng khớp kèm theo nhiều biến chứng.
Các biểu hiện khi bị bong gân
Theo các thầy thuốc tư vấn cho biết, bong gân cũng có những biểu hiện gần giống như gãy xương. Một số triệu chứng có thể cảm nhận như: bị đau, cơn đau tăng lên khi đi lại, lúc sau thì sưng và bầm tím.
Bệnh nhân khi bị bong gân sẽ có cảm giác bị đau nhói như bị điện giật ở vùng khớp bị trẹo, sau đó khớp tê dại, bệnh nhân cảm thấy không còn đau nữa. Sau khoảng 1 giờ cảm giác đau nhức dần trở lại. Nếu nhẹ nhàng lật khớp lại giống như lúc bị chấn thương, người bệnh sẽ thấy đau nhói như điện giật, sưng xung quanh khớp, da vùng khớp tái nhợt do chảy máu trong và biến loạn vận mạch. Trường hợp bệnh nhân bị bong gân ở bàn chân, mắt cá chân, bệnh nhân sẽ không bước đi được nữa, phải đặt bàn chân nằm xuống đất.
Để phân biệt được bị bong gân hay gãy xương thì thông thường các bác sĩ phải chụp Xquang mới phát hiện và phân biệt.
Nên chườm đá trong vòng 4 giờ đầu sau khi bị bong gân
Cách xử lý khi bị bong gân
Việc xử lý khi bị bong gân đúng cách là rất cần thiết để phòng ngừa các biến chứng.
Các bác sĩ chuyên khoa cho biết, ngay sau khi bị bong gân cần phải làm ngừng chảy máu và hạn chế phù nề tối đa. Bệnh nhân có thể dùng băng thun băng ép khớp bị bong gân để cho khớp có chỗ tựa và giữ cố định khớp. Trường hợp nặng cần đặt nẹp bột bất động khớp trong tư thế cơ năng.
Trong vòng 4 giờ đầu nên chườm lạnh bên ngoài bằng nước đá giúp dịu cơn đau và co mạch, ngưng chảy máu, bớt phù nề. Sau ngày thứ 2, bệnh nhân nên ngâm chỗ bị bong gân trong nước ấm khoảng 3 – 4 lần trong ngày.
Bệnh nhân cần kê đầu chi bị bong gân lên cao khi nghỉ ngơi và nằm ngủ. Nếu có thể thì bệnh nhân nên tập cử động nhẹ nhàng để cho máu lưu thông. Lưu ý không được xoa bóp, chườm nóng và tiêm bất cứ thuốc gì vào khu vực bị bong gân để tránh làm giãn mạch máu khiến chảy máu phù nề thêm. Ngoài ra cũng không nên băng quá chặt để tránh bị đau nhức và bầm tím.
Trường hợp bệnh nhân bị bong gân do chơi thể thao, bệnh nhân có thể được xịt ethyl clorua vào vùng bị bong gân để giúp giảm đau, ngoài ra có thể dùng thuốc giảm đau, thuận tiện nhất là alaxan uống 1-2 viên/lần, 3 lần trong ngày. Lưu ý không được dùng aspirin vì thuốc này chống ngưng kết tiểu cầu, gây chảy máu.
Trường hợp bệnh nhân bị bong gân độ 1, sau khi hết đau người bệnh có thể vận động khớp trở lại.
Trường hợp bong gân độ 2 – 3, phải làm băng bột để bất động khớp trong 4 – 6 tuần, sau đó tập vận động từ nhẹ tới nặng.
Trường hợp bệnh nhân bị bong gân độ 3 (đặc biệt ở khớp gối, khớp cổ chân đối với người trẻ) là khâu tái tạo dây chằng bị đứt kết hợp với bất động trong 6 tuần.
Những cách xử lý trên đây chỉ áp dụng với những trường hợp bệnh nhân bị bong gân nhẹ, đối với những trường hợp bị bong gân nặng, bệnh nhân cần đến cơ sở y tế để bác sĩ thăm khám và điều trị.
Nguồn: Ytevietnam.edu.vn tổng hợp.